De trends op het gebied van huwelijken en scheidingen

De Nationale Echtscheidingsmonitor 2021

Vrijdag 10 september is het weer zover: de Dag van Scheiding. Het ontstaan hiervan gaat al heel ver terug. Dit was namelijk de dag dat in 1796 de eerste scheiding in Nederland is uitgesproken. Tijdens de Dag van de Scheiding staat bij Judex in het teken van de Nationale Echtscheidingsmonitor. Op basis van cijfers kijkt Judex samen met het Centraal Bureau voor de Statistiek naar de trends op het gebied van huwelijken en scheidingen. In dit artikel vertellen we wat dit jaar de highlights zijn van dit rapport.

Corona en scheidingen

Corona houdt ons nog steeds bezig. De verwachting was dat de coronatijd zou zorgen voor meer echtscheidingen. Door de lockdown, continu op elkaars lip zitten, thuiswerken, thuisonderwijs en geen kinderopvang: allemaal redenen die voor meer spanning konden zorgen. Wat bleek? Corona zorgde niet voor meer scheidingen, maar mensen stelden het juist uit. Waarom? Corona brengt ook onzekerheid mee. Hoe snel gaan we terug naar normaal? De krapte op de huizenmarkt, maar ook het niet fysiek samen kunnen zitten met een advocaat of mediator zorgde ervoor dat mensen de scheiding uitstelden. De verwachting is wel dat we na corona, een piek gaan krijgen in het aantal scheidingen.

Minder huwelijken, meer geregistreerde partnerschappen

Met name door corona vonden er afgelopen jaar minder huwelijken plaats. Er werd in 2020 slechts 50.233 keer getrouwd. Dat heeft niet alleen met corona te maken, trouwen wordt tegenwoordig steeds minder gedaan en het geregistreerde partnerschap wint aan populariteit. In 2019 dook het aantal huwelijken al (voor het eerst) onder de 64.000. Het aantal geregistreerde partnerschappen is in nog geen 10 jaar tijd van nog geen 10.000 naar 25.000 gestegen.

Homohuwelijk 20 jaar in Nederland

Dit jaar is het feest voor het homohuwelijk in Nederland: het 20-jarig jubileum! Op 1 april 2001 werd het eerste homohuwelijk in Amsterdam voltrokken. Inmiddels zijn meer dan 40.000 mensen met iemand van hetzelfde geslacht getrouwd. Huwelijken tussen 2 vrouwen zijn hiervan echter wel de koploper als het gaat om scheidingen. 26% is na 10 jaar in een scheiding geëindigd ten opzichte van 14% man-man huwelijken.

Overall minder scheidingen

In 2014 was er sprake van een piek in het aantal scheidingen. Nu er minder getrouwd wordt, wordt er ook minder gescheiden, zo blijkt uit de cijfers. Het aantal scheidingen is nu aan het dalen van zo’n 35.000 naar zo’n 30.000 per jaar. De dalende cijfers zijn deels te verklaren door corona, maar is ook onderdeel van de algemene trend. We zitten nu op het laagste percentage echtscheidingen in de geschiedenis sinds 2009, en dit is sinds 1993 niet lager geweest. Stellen met kinderen scheiden steeds minder vaak. In 2014 waren er nog ruim 9200 scheidingen van ouders met twee kinderen, in 2019 was dit aantal al gedaald naar net is meer van 7400. Dit kan erop wijzen dat men liever wacht tot de kinderen volwassen zijn. Maar omdat de cijfers laten zien dat de gemiddelde leeftijd van de gescheiden ouders ook is gestopt met stijgen, lijkt dit erop dat er vooral sprake is van minder scheidingen. 

Hoe doen wij het ten opzichte van andere landen?

We behoren in ieder geval niet tot de uitschieters. Eigenlijk scoren we neutraal. Het gemiddeld aantal scheidingen per 1000 mensen is in Europa 1,8 en in ons land is dat iets lager, namelijk 1,7. In heel Europa zien de duidelijk de trend dat er de afgelopen halve eeuw minder is getrouwd en vaker gescheiden. 

Grote verschillen tussen de provincies

In Nederland vinden in de provincie Overijssel en Utrecht het minst aantal scheidingen plaats. In Limburg, Groningen en Drenthe ligt het aantal juist weer hoog, ook hoger ten opzichte van de Randstad. Hierbij zal ook het aantal huwelijken meespelen omdat ze in deze provincies relatief vaker trouwen. 

Lees ook de andere blogs van Judex.