Belastingaangifte na de scheiding
“Ik ben niet zo’n stereotype huisvrouw, maar belastingaangiftes heb ik mij in de laatste decennia nooit mee bemoeid. En nu moet ik wel, na de scheiding afgelopen jaar.” En deze dame is niet de enige. Ook menig man heeft zich nooit met de belastingaangifte bemoeid. Eén van de twee is vaak handig in geldzaken en dan trekt de ander zich graag terug. Na de scheiding kan dat niet meer. En dan zijn er ook nog eens een aantal zaken die het extra gecompliceerd maken, want wat als je halverwege het fiscale jaar bent gescheiden. Doe je dan samen aangifte of ieder voor zich? Op de website van de consumentenbond vind je een heleboel tips om rekening mee te houden.
Beëindiging van het fiscale partnerschap
Als je getrouwd bent of geregistreerd samenwonend is bij de belastingdienst sprake van een fiscaal partnerschap. Er zijn dan delen van de aangifte die voor jou en jouw fiscale partner samen gelden. Je mag dan bijvoorbeeld gemeenschappelijke inkomsten en aftrekposten verdelen. En drempelbedragen hangen dan af van het inkomen samen. De aangifte verandert dus (soms ongunstig) als dat fiscale partnerschap eindigt omdat je huwelijk of relatie eindigt.
Het fiscale partnerschap eindigt op het moment dat je niet meer op hetzelfde adres staat ingeschreven én je echtscheiding of scheiding van tafel en bed hebt aangevraagd. Let op beiden moeten dus geregeld zijn!
Als je scheiding halverwege 2018 heeft plaatsgevonden, heb je de keus tot uitbreiding van het fiscaal partnerschap naar het hele jaar als:
- je niet meer op hetzelfde adres ingeschreven stond in 2018 en in dat jaar bent gescheiden, of
- je niet meer op hetzelfde adres ingeschreven stond in 2018 en in dat jaar het scheidingsverzoek hebt ingediend.
Wat slim is, hangt af van je situatie. Om erachter te komen wat het meest voordelig is, kun je op de website van de belastingdienst een proef-aangifte in twee scenario’s invullen. Dat is even een klusje maar dan weet je meteen het verschil.
Jullie hadden samen een eigen woning
Zelfs als je niet meer in het huis (de voormalige eigen woning) woont, blijft de rente over de hypotheek twee jaar lang aftrekbaar als je eigenaar bent (voor de helft als je in gemeenschap van goederen was getrouwd). Je geeft dan het (halve) eigenwoningforfait aan en trekt de (halve) rente af. Als je je huis verkocht hebt vóór 1 januari 2018 met een restschuld, dan mag je de rente op de restschuld nog 15 jaar lang aftrekken. Heb je een huis met Nationale Hypotheek Garantie (NHG)? Dan is dat misschien niet eens nodig. Je restschuld wordt onder voorwaarden dan kwijtgescholden. De rente op de restschuld van een huis dat je na 1 januari hebt verkocht, is overigens in het deze aangifte niet aftrekbaar.
Hoe verwerk je alimentatie in de aangifte?
Alimentatie aan je ex-partner is aftrekbaar voor de betaler. De betaalde alimentatie verlaagt je inkomen en dus ook de belasting die je moet betalen. De ontvanger van alimentatie wordt juist belast. De belastingdienst ziet dit bedrag als extra inkomsten. Je moet daarover belasting betalen en soms ook nog een zorgbijdrage.
Maar let op! De belastingdienst vindt het goed als je de kosten als ontvanger, die je gemaakt hebt om de alimentatie te verkrijgen, aftrekt. Je moet dan denken aan kosten die je hebt betaald voor het vaststellen van de alimentatie, voor de verdediging tegen een voorgestelde verlaging daarvan door je ex en kosten die eventueel hebt gemaakt voor het innen van de alimentatie als je ex niet betaalt. Allebei moeten jullie dus de partneralimentatie opgeven in de aangifte inkomstenbelasting
Tips en tricks
Als je gaat scheiden en samen met je ex partner een kind hebt, kan het zijn dat je recht hebt op een heffingskorting. Controleer dit bij je aangifte. Als je de AOW-leeftijd bent gepasseerd en je gaat scheiden heb je recht op een alleenstaande-ouderenkorting.
Bovendien is het goed om uit te zoeken of je recht hebt op toeslagen zoals het kind gebonden budget, kinderopvangtoeslag, zorgtoeslag en eventuele huurtoeslag. Vraag onze scheidingscoach gerust om meer informatie!
Lk - 9 apr 2019
Waar ik op wil wijzen is het volgende voorbeeld, waar bijna nooit op gewezen wordt. Voor veel mensen kan dit wel van belang zijn! Uitzondering 2: als Sophie vooruitlopend op de uitkoop van Daan de volledige rente betaalt en de aanstaande uitkoop al concreet is vastgelegd in een koopovereenkomst of in een convenant, dan kan de volledige rente voor Sophie aftrekbaar zijn. Sophie heeft in deze specifieke situatie namelijk met Daan afgesproken dat ze het eigendomsaandeel van Daan in de woning voor een bepaalde prijs wil overnemen. Na deze afspraak gaat de volledige waardeverandering van de woning (economische eigendom) alleen Sophie aan. Dat de juridische overdracht van het aandeel van Daan in de woning nog niet bij de notaris heeft plaatsgevonden, is niet van belang (Hof Amsterdam 29 maart 2012, nr. 10/00106 en 10/00107). Bron: https://www.eigenhuis.nl/docs/default-source/downloads/hypotheken/scheidingsregeling.pdf?sfvrsn=f829ff96_23
Ik - 10 apr 2019
En wat als je halverwege het jaar gescheiden bent, je expartner hebt uitgekocht waarbij je hypotheekkosten hebt gemaakt, maar je ex-partner nog wel het adres als postadres gebruikt? Heeft de ex-partner dan recht op een deel van de teruggaaf omdat je fiscaal nog steeds partners bent?
Annegien Hanemaaijer - 18 apr 2019
Dit is afhankelijk of jullie voor het gehele jaar fiscaal partner zijn en wat er is afgesproken over de betaling van de woonlasten.
Lk - 19 apr 2019
Heb jij ook gedurende dat jaar zelf de volledige rente betaald, of heeft je ex-partner daar ook nog aan meebetaald? Ik heb ook mijn ex uitgekocht en heb de volledige rente zelf betaald. Mijn ex heeft daar 0,0 in bijgedragen.
Corrie haring - 14 jun 2019
Wat kun je doen als ex partner zich niet uit laat schrijven van je woonadres bij gemeente terwijl hij elders woont