Een groot vraagteken zag ik in de ogen van de ouders die voor mij zaten op de vraag hoe het ouderlijk gezag geregeld is. Het ouderlijk gezag is een van de eerste onderwerpen bij het opstellen van een ouderschapsplan Als een kind binnen het huwelijk is geboren dan hebben beide ouders automatisch het ouderlijk gezag. Is een kind buiten het huwelijk geboren dan moet dit gezamenlijk gezag apart aangevraagd worden bij de erkenning van het kind. Dit wordt in de feestvreugde vaak vergeten.
Julius was een maand voor het huwelijk geboren. Marietta, zijn zusje een paar jaar later. De ouders gingen er vanuit dat de vader over beide kinderen het gezag had. Bij navraag bij het gezagsregister bleek dit echter niet het geval.
Aanvragen gezamenlijk gezag
De vader had dus wel het gezag over Mariette maar niet over Julius. Hierdoor ontstond een ongelijkwaardige situatie tussen ouders. Papa zou wel mee mogen beslissen over bijvoorbeeld de schoolkeuze van Marietta maar zich niet mogen bemoeien met de schoolkeuze van Julius. Gelukkig vond ook de moeder dit uiteindelijk een onwenselijke situatie en werkte zij mee aan het aanvragen van het gezamenlijk gezag over Julius. Dit kan vrij makkelijk en zonder kosten als je samen achter de computer gaat zitten met je DigiD bij de hand. Ga hiervoor naar Rechtspraak.nl.
Nieuwe wetgeving door de Eerste Kamer aangenomen
De Eerste Kamer heeft op 22 maart een nieuwe wetsbepaling aangenomen die ervoor zorgt dat erkenning in principe automatisch het ouderlijk gezag geeft. Natuurlijk zijn er ook uitzonderingen op deze regel zoals dat bij iedere wetgeving gaat, maar die zien eigenlijk allemaal op situaties dat kinderen op latere leeftijd worden erkend. Als een kind bij de geboorte wordt erkend zal in de toekomst direct het ouderlijk gezag verleend worden aan de erkenner.
Erkennen
Erkennen gebeurt met een akte van erkenning opgemaakt door een ambtenaar van de burgerlijke stand of door een notariële akte. Na de erkenning is het kind erfgenaam van de vader of duomoeder en heeft deze een (levenslange) onderhoudsplicht voor het kind.
Ouderlijk gezag
Nadat het kind erkend is door de vader of duomoeder moeten de ouders een gezamenlijk verzoek indienen bij de rechtbank. Dit kan online en is op te vragen in het (openbare) gezagsregister. Het ouderlijk gezag is nodig om belangrijke beslissingen te kunnen nemen.. Denk hierbij aan beslissingen over waar het kind woont, schoolkeuze, medische behandelingen of bijvoorbeeld het aanvragen van een paspoort voor het kind. Ook het beheer van het vermogen (spaarrekening) van het kind valt onder het ouderlijk gezag.
Na een scheiding houden beide ouders het ouderlijk gezag. Een kind heeft na een scheiding recht op een gelijkwaardige verzorging en opvoeding door beide ouders. De afspraken hierover worden vastgelegd in een ouderschapsplan.
Geldig ná ingangsdatum nieuwe wet
De nieuwe wetgeving gaat alleen gelden voor kinderen die worden erkend ná de ingangsdatum van de nieuwe wetgeving. De ingangsdatum is 1 januari 2023.
De komende jaren zal het daarom nog regelmatig voorkomen dat kinderen erkend zijn voordat de wetswijziging is ingegaan. Het kan zijn dat ouders pas bij de scheiding worden geconfronteerd met het feit dat het ouderlijk gezag over 1 of meerdere kinderen ontbreekt. Dit kan onbedoelde en vervelende praktische en juridische gevolgen hebben voor de betreffende ouder en het kind.
De medewerking van de moeder is nodig om het ouderlijk gezag alsnog goed te realiseren, waardoor ouders een gelijkwaardige juridische positie krijgen.
Je kunt je voorstellen dat bij een scheiding zoveel emoties een rol spelen dat een moeder het misschien helemaal geen gek idee vindt om alleen het gezag te hebben over de kinderen. Dan hoeft ze over heel veel zaken niet te overleggen met de vader. Want om goed te kunnen overleggen is een goede communicatie nodig en die ontbreekt vaak bij een scheiding.
Toch is het voor kinderen beter als beide ouders een gelijkwaardige rol hebben in hun leven.
Als mediator en scheidingsbegeleider besteed ik daarom – naast alle juridische en fiscale valkuilen van een scheiding -veel aandacht aan het normaliseren van de verhouding tussen de ouders.
Wil jij meer weten over mijn aanpak? Neem dan gerust contact met mij op.
Renata Vermeulen
06-41177954
Bekijk ook de andere blogs en vlogs van Renata.
Peter - 1 sep 2022
Beste Renata, Ik kom toevallig je blog tegen bij het zoeken van iets anders. Volgens mij zit er een onjuistheid in je verhaal. Zie artikel 1:251 en 1:253aa BW. Gedurende het huwelijk of geregistreerd partnerschap oefenen de ouders het gezag gezamenlijk uit. Hierbij staat niet vermeld dat de ouders al voor de geboorte of erkenning gehuwd moesten zijn. Ik ga ervan uit dat Julius is erkend door de vader. Door te trouwen na de geboorte / erkenning, ontstaat er dan m.i. gezamenlijk ouderlijk gezag vanaf de datum van het huwelijk. Groet, Peter
Renata Vermeulen - 2 sep 2022
Beste Peter, Zeer opmerkzaam als jouw aanname juist zou zijn. De vader had Julius echter NIET erkend. Hij was dus juridisch niet de ouder van Julius en had daardoor niet automatisch het gezag door het huwelijk. Hij was er vanuit gegaan dat dat door het huwelijk automatisch geregeld was. Dit is dus NIET het geval. Wellicht had ik het expliciet moeten noemen.
Ingrid kallenbach - 8 mrt 2023
Hallo , een vraag , als het kind dus 3 jaar later erkend word ,door vader dan heeft hij ook automatisch gezag . Ook al is hij 3 jaar niet in beeld geweest of zorg gedragen vg ingrid