Eén van de gevolgen van het met elkaar trouwen is dat je zonder daarvoor iets te hoeven doen elkaars erfgenaam wordt. Dit is overigens ook zo als je een geregistreerd partnerschap aangaat.
Heb je samen kinderen dan zijn deze met jou erfgenaam.
In het vervolg zal ik het alleen hebben over een huwelijk en echtgenoot. Daarmee kun je ook lezen geregistreerd partnerschap en geregistreerd partner.
Erfgenaam totdat de echtscheidingsbeschikking geregistreerd is bij de gemeente
Als je besluit te scheiden en je huwelijk wilt laten ontbinden dan blijf je elkaars echtgenoot totdat de rechtbank in een beschikking de echtscheiding uitspreekt én deze beschikking bij de gemeente is geregistreerd.
Pas op: heeft de rechtbank de scheiding van tafel en bed uitgesproken, dan erf je niet meer van elkaar.
Als tijdens de scheidingsprocedure één van jullie overlijdt, dan erft de achterblijvende echtgenoot (de langstlevende) “gewoon”. Een lopende procedure, een ingediend echtscheidingsverzoek, het regelen van jullie scheiding in mediation, overleg tussen advocaten of het niet meer samenwonen verandert NIETS maar dan ook niets aan de wettelijke regeling. Je erft van elkaar
Geen erfgenaam meer zijn als echtgenoot? Dan een testament!
Wil je niet meer dat jouw echtgenoot van jou erft, dan kun je dit alleen bij testament regelen. Je zult dus de gang naar de notaris moeten maken om er voor te zorgen dat jouw echtgenoot niet van je erft als jij overlijdt en jullie nog niet officieel gescheiden zijn.
Anders dan bij kinderen, kun je een echtgenoot helemaal onterven. Kinderen kunnen nog een beroep doen op hun legitieme portie (vaak “kindsdeel” genoemd) maar een echtgenoot kan dat niet. Wel zijn er bepaalde wettelijke rechten voor een onterfde echtgenoot, maar het voert te ver om daar nu op in te gaan.
Wat als je niet getrouwd bent maar samenwoont?
Als je ongehuwd samenwonend bent, ben je niet elkaars erfgenaam. Ook niet als je samen kinderen hebt.
Wil je dat de partner, met wie je ongehuwd samenleeft, bij jouw overlijden wel van jou erft, dan zal je naar de notaris moeten gaan om een testament op te laten stellen.
In een samenlevingsovereenkomst kun je níet de verdeling van jouw nalatenschap regelen. In veel van deze samenlevingsovereenkomsten zie je wel een verblijvensbeding, een regeling dat jouw partner na jouw overlijden de woning kan blijven bewonen, maar daarmee is jouw achterblijvende partner nog geen erfgenaam.
Wat te doen als je gaat scheiden
Denk je na over een scheiding of ben je al in een procedure verwikkeld, bespreek het dan eens met jouw advocaat en/of stel je zelf de vraag of jij nog wel wilt dat jouw echtgenoot van je erft. Is het antwoord “nee” neem dan contact op met een notaris.
Mocht je al een testament hebben, dan is het verstandig om in geval van een (op handen zijnde) scheiding te checken of wat daar in staat nog passend is bij jouw situatie.
Het is overigens altijd slim of te kijken of een gemaakt testament nog bij jouw situatie past als er sprake is van een nieuw “life-event”. Zo’n gebeurtenis kan maken dat het voor jou verstandig is een testament te laten opstellen of aan te passen.
Ook hier geldt weer beter een keer te veel dan een keer te weinig advies vragen. Ga hiervoor of naar een gespecialiseerd advocaat of naar een notaris.
Augusta van Haga
Lees ook de andere blogs van ScheerSanders Advocaten.
Tien Verheijen - 5 nov 2020
Ik zou hier nog aan toe willen voegen dat je kinderen dus wel recht hebben op een "kindsdeel" van de erfenis bij jouw overlijden. Het zou kunnen dat jouw kind vervolgens overlijdt en dan de erfenis alsnog bij moeder, cq vader terecht komt. Het is vast te leggen in het testament dat dit niet gebeurt( maar bijvoorbeeld aan zijn half- broers of zussen toekomt).