Dromen over je ex
Vannacht weer. Hij ziet eruit zoals ik hem onlangs op Social Media tegenkwam, gewoon ouder geworden. En hij is, ook in de droom, nog steeds speciaal voor me. Wakker geworden verbaas ik me erover dat hij mij zelfs in mijn droom nog zo levendig bezig houdt. Dit is de eerste liefde uit mijn ‘jeugd’, ik had van mijn 19e tot mijn 23e een relatie met hem. Mijn herinneringen gaan vooral over het gevoel van sterke exclusiviteit. Soms probeer ik digitaal contact met hem te zoeken, maar hij heeft er duidelijk geen zin in. De breuk was pijnlijk, de relatie intens.
De aantrekkelijke oude vlam
De laatste tijd word ik vaak geconfronteerd met vrouwen die, ergens in de 40, opnieuw verliefd worden op een ‘oude vlam’. Mijn zus trouwde na haar scheiding met onze oude buurjongen op wie ze haar halve puberteit verliefd was. De helft van de (getrouwde) verliefde vrouwen in de 40 uit mijn praktijk is verliefd op een vroegere vlam. Een oude kennis is halsoverkop bij haar gezin vertrokken voor haar inmiddels weer vrij gekomen jeugdliefde. Het programma Memories van Anita Witzier is er in zijn geheel op gebaseerd, op zoek naar nooit vergeten liefdes.
Hoe het geheugen werkt
Ik begin er een patroon in te zien en herinner me een boek over het geheugen van Douwe Draaisma, de Heimweefabriek. Hij buigt zich daarin over het ‘reminiscentie-effect’:
Verklaring van de grafiek: Als we terugkijken in ons leven, zijn de herinneringen die we opgedaan hebben rond ons 20e de meeste en de meest levendige.
In autobiografieën, zelfs die al op middelbare leeftijd geschreven zijn, worden de meeste pagina’s besteed aan de periode van ongeveer 16 tot 23 jaar. Mensen die gevraagd worden naar het boek dat hun leven het meest veranderde, noemen in 95 % van de gevallen een boek dat ze lazen rond hun 19e levensjaar. Het brein schijnt in die periode bijzonder ontvankelijk te zijn. Deze hobbel aan herinneringen geldt opvallend genoeg vooral voor gelukkige en levensveranderende gebeurtenissen, voor ongelukkige herinneringen noemen mensen veel vaker een recentere gebeurtenis. Een versterkende omstandigheid is natuurlijk dat het in die periode vaak om ‘eerste keren’ gaat.
Onderzoek dat naar binnen gaat
Ik ben geen wetenschapper, maar wel een onderzoeker. Dromen over je ex, wat betekent dat? Waarom trekt de oude vlam aan al die vrouwen? Maakt het uit of de liefde wel of niet geconsumeerd is? Wordt op een gegeven moment in je leven de intensiteit van de herinnering zo aantrekkelijk dat je haar niet meer kunt weerstaan? En wat zegt dat dan over je huidige leven? En is het een oplossing om op zoek te gaan naar die herinnering in levende lijve?
Mijn onderzoek gaat naar binnen. Alles wat ik ervaar in een droom, maar ook in wakkere toestand, zijn projecties van mijn brein. Ik geef er betekenis aan vanuit mijn ervaringen. Voor mijn jeugdliefde gaat het om het verlangen zó bijzonder voor iemand te zijn en andersom. Ik neem er de tijd voor om te voelen hoe dat verlangen aanvoelt. Verlangen gaat altijd over iets wat mist, een gemis in mijzelf. Een gat in mijzelf. Ik heb het niet werkelijk nodig dat ik bijzonder voor iemand ben, ik hoef niet buiten mijzelf op zoek naar iets om dat gat mee te vullen. Wat ik kan doen is gewoon voelen hoe dat aanvoelt, dat gemis in mijzelf, hoe dat lijfelijk aanvoelt. Vaak is het hart de plaats waar ik dit het meeste ervaar, pijn, soms komen er tranen bij. Elke keer als ik op die manier aandacht heb besteed aan mijn verlangen, kom ik dichterbij mijn eigen heelheid en kan ik verliefd worden op de liefde zelf. In mij. Een nieuwe vlam. Daar kan geen oude vlam tegenop.
Ben je ook geïnteresseerd in het onderzoek dat naar binnen gaat? Wil je werken aan je eigen heelwording en niet meer steeds op zoek blijven gaan naar iemand die dat voor je kan doen?
Wilma Ferwerda
REAGEER OP DEZE BLOG