Herken je die zin? Of deze: Ieder vrouw zegt dat haar ex een narcist is en iedere man dat zijn ex een borderliner is. Ik krijg deze opmerking zelf bij sommige advocaten en mediators die ik spreek. Van mijn cliënten hoor ik dat het ook vaak binnen de jeugdhulpverlening – op alle fronten – en door politieagenten en rechters wordt gezegd. Dat maakt me vreselijk boos. Want zo word je gelijk monddood gemaakt. Het geeft mij het gevoel van: af, in je hok! Kom op, denk eens na bij wat je zegt!
Inhoud blog
Verschuilen
Ik weet er mensen zijn die, door dit te zeggen, door dit etiket of label te plakken, zich willen verschuilen, zich als slachtoffer presenteren. Of een stok willen hebben om mee te slaan. Ze leggen op deze manier de schuld bij de ander zodat ze zich kunnen onttrekken aan hun eigen verantwoordelijkheid. In de hoop dat een ander hun zaakjes opknapt. Ik begrijp ook wel dat daar de opmerking vandaan komt, maar laat een gesprek a.u.b. niet op deze zin stranden.
Geen diagnose
Ik weet ook dat bij de meeste van mijn cliënten er inderdaad geen diagnose is gesteld bij hun (ex)partner, waardoor ze eigenlijk het recht niet hebben om het te zeggen. Maar dat wil niet zeggen dat ze niet met iemand met een narcistische persoonlijkheidsstoornis of ‘alleen maar’ narcistisch gedrag (hierna narcist) te maken kunnen hebben. Door deze uitspraak worden ze met de ‘verschuilers’ op een hoop gegooid, terwijl je juist hun verantwoordelijkheid nemen en hulp zoeken. Omdat ze weten dat ze die heel hard nodig hebben.
Gezond narcisme
Ik weet daarnaast dat we allemaal narcistisch gedrag hebben. Gelukkig maar. Een beetje gezond narcistisch gedrag helpt je door het leven te komen, voor jezelf op te komen, een bedrijf, een carrière op te bouwen. Tot het gedrag een ongezond tintje krijgt en anderen beschadigd raken ter meerdere eer en glorie van de persoon in kwestie, dan wordt het beschadigend narcistisch gedrag.
Een voetstuk
Ik weet helaas ook wat narcistisch gedrag met iemand doet. Want een narcist, om maar eens voetbaltermen te gebruiken, speelt niet de bal, maar de mens. Ken je dat? Het gaat niet om wat de partner doet, maar om de partner. Als persoon. Eerst wordt deze op een voetstuk gezet. Hij of zij is prachtig, fantastisch. Totdat diegene iets doet wat een narcist niet wil, dan volgt de straf: het voetstuk wordt stelselmatig afgebroken. Opeens is de partner niets meer waard. Tot het gedrag draait en deze weer fantastisch wordt gemaakt, weer gevolgd door het afbreken. Etc. etc. Reken maar dat de partner hierdoor danig in de war raakt, onzeker raakt en het gevoel krijgt dat het allemaal aan hem of haar ligt.
Monddood
Ik weet daardoor ook dat de opmerking dat iedere vrouw zegt dat haar ex-man een narcist is, niet alleen monddood maakt, maar ook dat het de pijn erger maakt. Zie je wel, het ligt weer aan de partner. Het schuld- en schaamtegevoel neemt toe. De partner vraagt om hulp, maar komt nog dieper in de put terecht. Deze uitspraak is zo oneerlijk, zo onrechtvaardig. Hij maakt vreselijk onmachtig.
Verder kijken dan je neus lang is
Mocht jij deze zin gebruiken, in welke hoedanigheid dan ook: kijk a.u.b. verder dan je neus lang is. Ontdek wat narcisme inhoudt, welk gedrag daarbij past. In het algemeen én bij jouw professie in het bijzonder. Niet alleen voor de client, maar ook voor jezelf. Een narcist draait er zijn hand niet voor om jou ook te manipuleren, je een rad voor ogen te draaien. Vraag door waarom iemand dit zegt, zodat je een gefundeerde mening kunt vormen. Want wat als je iemand tegenover je hebt die wel degelijk te maken heeft met een narcist?
Hulde
Ik weet ook dat er advocaten, mediators, rechters, politieagenten, hulpverleners en anderen zijn die het geloven. Die het narcisme erkennen en de (ex)partners van de narcisten waarschuwen en daarbij vast en zeker hun boekje te buiten gaan. Hulde! Want niet weten waar je mee te maken kan hebben, zeker met narcisme, maakt loskomen van de relatie heel lastig en het herstel, dat al heel complex is, bijna onmogelijk.
Willy Sietsma
Lees ook de andere blogs van Willy.
PJ - 24 jun 2021
Narcisten hebben werkelijk vrij spel in Nederland. Narcisten worden bewonderd, voor hun clinische, koele blik. Dat daar alleen maar leegheid achter zit wil men niet zien. Als slachtoffer echter word je compleet verketterd, "die heeft zijn emoties niet in de hand". "Je moet echt aan jezelf gaan werken, je reageert zo emotioneel". Gek hè, dat een mens emoties heeft. Maar rest assured: die gaan we even weg managen voor je. Dat is hulpverlenend Nederland aan het woord. En ik heb ervaring, teveel. Hulpverlenend Nederland wil de narcist helemaal niet zien. Wil zich er ook niet aan branden. Wil het idee niet eens onderzoeken, de narcist is een soort Kaa die de hulpverlener in betovering houdt. De hulpverlener bewondert de narcist en negeer4t het slachtoffer, erger nog, klaagt hem aan. En ik spreek uit ervaring. Narcisme wordt nooit gediagnostiseerd omdat de narcist dat niet toelaat. Punt. De eerste narcist die op mijn pad durft te komen, die kan direct omkeren. De antenne werkt nu heel goed. Oprotten.
Willy Sietsma - 24 jun 2021
Ik begrijp je, PJ, voel wat het met je doet. Helaas wordt wat je schrijft door veel mensen zo ervaren. Ik ben blij dat je antenne werkt en dat je hem ook volgt. Dat laatste is vaak de grootste uitdaging.
PJ - 25 jun 2021
Dank je, Willy. Overigens druk ik me, omdat dit het Internet is, hierboven nog heel netjes uit. Ik ben klaar met het gros (een paar zeer goede professionals daargelaten) van de Nederlandse hulpverlening (Opvoedpoli, Jeugdzorg/Jeugdbescherming en zelfs - of vooral - de Raad voor de Kinderbescherming). Daar lopen uitsluitend zogenaamd goedbedoelende, maar in de praktijk narcist-gerichte idioten rond die zich graag door de narcist op een missie tegen de ex-partner laten sturen.
Tamara - 24 jun 2021
Je stelt dat alle vrouwen ongefundeerd, dus zonder diagnose, hun ex partner beschuldigingen van narcisme om zo de schuld bij hen te leggen. Ik voel me hierdoor aangesproken en dat kan ik niet waarderen. Nee, er is nooit een diagnose gesteld maar hij wilde dan ook geen onderzoek. Je wilt niet weten wat ik met hem heb doorgemaakt en daar zou ik een boek mee kunnen vullen. Dat doe ik niet want na maanden van therapie, heb ik het eindelijk grotendeels achter me kunnen laten. Mijn ervaring met advocaten en mediators is overigens dat ze net zo door hem werden bespeeld als ikzelf al die jaren werd bespeeld. Met als gevolg dat mijn zoon nu bij zijn vader woont en in een liefdeloze omgeving opgroeit. In je blog scheer je alle vrouwen over één kam. Eigenlijk op een vergelijkbare manier waarvan je die vrouwen zelf beschuldigt, namelijk dat ze dat op ongefundeerde wijze doen.
Nieuwe Stap - 24 jun 2021
Beste Tamara, In deze blog zeggen we juíst dat mensen die echt te maken hebben met iemand met veel narcistische kenmerken, niet gehoord worden omdat het zo vaak geroepen wordt. Dat de vrouwen die het echt overkomt monddood gemaakt worden... En dat het zo knap is om hulp te zoeken wanneer je het echt nodig hebt!
Willy Sietsma - 24 jun 2021
Beste Tamara, goed dat je je gevoel schrijft en het spijt me voor je wat je meemaakt. Zoals je al kunt lezen in de reactie van Nieuwe Stap wil ik met mijn blog juist hulpverleners oproepen verder te kijken dan hun neus lang is en de narcisten, ook zonder diagnose, te herkennen. En dan adequaat te handelen. Dat bespaart ex-partners en kinderen, zoals jij en je zoon, heel veel leed. Ik wens alle kracht toe dit te dragen. Warme groet, Willy
Mary - 24 jun 2021
Een verrassende wending in dit stuk, gelukkig maar. Wanneer je met een echte narcist/psychopaat te maken hebt gehad is het bagatelliseren hiervan idd ongelooflijk kwetsend zo niet her traumatiserend. Voor mij en veel te veel anderen heeft het begrip betekenis gekregen helaas. Van oneindige cyclus van intentionele psychische mishandeling, de narc kan niet zonder mishandelen. Psychologen, hulpverleners, justitie, ze trappen wel heel veel in de vaak meesterlijke manipulaties van de narc/psychopaat. Het is tijd om te erkennen dat ze bestaan en niet alleen in Hollywood. Het is tijd te erkennen dat ze ongelooflijk vaak levenslang ook ernstige schade aanrichten. Lees Jane Monckton Smith in de Guardian en haar onderzoek. Het is tijd voor een wet die dwingende controle, psychisch geweld strafbaar stelt. Meer dan een miljoen slachtoffers in NL leven met de constante dreiging van de narc/psychopaat ook na de ontsnapping. Wij weten waartoe ze in staat zijn. Wij moeten eindeloos therapie voor PTSS waar de zieke pleger vrij uitgaat en nog vele gemiddeld 5 per leven, partners vernietigd. Om nog niet te spreken van kinderen...dat moet stoppen en kan alleen door de erkenning van het gevaar van deze morele stoornis. Het kost slachtoffers vaak jaren er achter te komen waar ze mee te maken hebben. Nu moet de maatschappij nog wakker geschud worden: bij een narc/psychopaat zijn termen als redelijkheid, oorzaak en gevolg die in een relatie tussen gezonde mensen gelden niet van toepassing. De intentie is macht en controle. Wie daar niet geweest is begrijpt het niet.
Willy Sietsma - 24 jun 2021
Goed gezegd, Mary, dank voor de aanvulling! Warme groet, Willy
Fien - 24 jun 2021
Wat Willy probeert te zeggen (volgens mij) is dat het probleem is dat veel mannen (en soms ook vrouwen....laten we dat niet vergeten) narcistisch gedrag laten zien. Omdat dit bijna nooit gediagnosticeerd wordt, mede omdat de persoon met de kenmerken zich vrijwel nooit erop laat onderzoeken, wordt veel van dit gedrag niet erkent door hulpverleners/advocaten/mediators/ rechters. Want geen diagnose = niets aan de hand. En daarmee wordt je als 'slachtoffer' meteen nog meer geslachtofferd: je wordt als hysterisch bestempeld. Doordat bovengenoemde instantie het niet herkennen of het niet willen herkennen, kan het gedrag doorgaan, met alle gevolgen van dien voor het slachtoffer. Er moet meer kennis en herkenning komen hiervoor. Dat is wat Willy probeert te bewerkstellen met haar werk.
Willy Sietsma - 24 jun 2021
Precies, Fien, dank je wel. En ja, er zijn ook vrouwelijke narcisten - in dit blog ga ik daar verder niet op in - al zijn er minder dan de mannelijke variant. Het aantal neemt langzaam maar zeker wel toe. Warme groet, Willy
xz - 24 jun 2021
hoi dank voor je blog. ik ben de narcist, ik ben de autist en ik ben degene die de kinderen weg houdt bij de moeder van de kinderen. jarenlange ondertoezichtstellingen, gesloten instellingen, gezinsinstellingen, ambulante hulpverlening, kinderen die zwaar getraumatiseerd zijn, een moeder die geen contact meer met de kinderen wilde, maar ondertussen aantrok en weer afstootte. Je raadt het waarschijnlijk al.. inmiddels heeft de moeder, na een afwezigheid van ca 2 jaar, mijn dochter 18, verstandelijk beperkt, autistisch, weer benaderd en geeft nu aan dat zij daar moet wonen, moet stoppen met school en naar een zorgboerderij moet. (moeder woont ca 200 km verderop). Hulpverlening geeft steeds aan niets te kunnen doen in deze situatie. dat de kinderen er zelf uit moeten zien te komen en zelf met de moeder en haar nieuwe partner in gesprek moeten gaan. tjsa... het is dat ik een rasoptimist ben, vele klappen al heb opgevangen en tegelijk blijf staan. maar de juiste hulp zou echt fijn zijn. wie o wie kan mij verder helpen ? (wellicht schrijf ik ooit nog eens alles op en kunnen vele andere incl de hulpverlening hier wat van leren) vele rechtszaken gevoerd, veel verloren, maar 3 x in hoger beroep gewonnen en niet voor niets).
Renata Vermeulen - 28 jun 2021
Een goed stuk. De titel is een beetje misleidend, want het geeft op het eerste gezicht de indruk dat je het hier mee eens bent. Je moet verder lezen om de strekking van je stuk te doorgronden. En dat vind ik dan ook wel weer passend. Ook als hulpverlener moet je verder lezen, verder horen dan die eerste indruk. Zelf ben ik scheidingsbegeleider en ga er altijd vanuit dat degene die dit zegt zijn of haar waarheid spreekt. De waarheid ligt altijd in het midden, maar doet hier niet ter zake. Een echte narcist zal zich nooit laten diagnosticeren of om hulp vragen. Gediagnosticeerd of niet, de vrouw (in dit geval) heeft te maken met minimaal de ervaringen van leven met iemand met narcistisch gedrag en heeft te dealen met dat ze hier ook nog mee verder moet (als er kinderen zijn). Leren hier mee om te gaan zonder er zelf aan onderdoor te gaan is waar zij behoefte aan heeft. De kinderen weghouden bij de vader omdat deze narcistisch is, zich narcistisch gedraagt, heeft in ons scheidingslandschap vaak het tegenovergestelde effect. Leren roeien met de riemen die je hebt. Realistisch zijn en overleven. Maar liefst wel met zoveel mogelijk grip op je eigen leven. Dat is waar ik deze vrouwen bij help. En ik hoop met Willy, dat er steeds meer hulpverleners komen die daadwerkelijk hulp gaan verlenen in plaats van wegkijken en iemand in de slachtofferrol stoppen,
Ieberich de Klein - 1 jul 2021
Dank voor je oproep Willy, aan de hulpverleners zowel in zorg als familierecht welke zich mee laten slepen door bedrog en leugen. Narcisme is met voorbedachte rade omkeren van Waarheid in relaties dus in het huwelijk maar ook na de scheiding is zoeen mens niet veranderd. Dank ook voor de zuivere reacties op dit schrijven; herkenning is erkening en werkt helend. De term Narcist is een verzamelnaam voor legio afwijkingen van het normaal tgv misbruik en geweld vaak in de kindtijd wat zorgt voor een ontsporende dynamiek in relaties tgv een beschadigd pijn mens. Henry Nouwen is een Christelijk auteur welke als geen ander instaat is de onzekerheid wat het gevolg is van relatie met een pijn mens te herstellen bij slachtoffers. Ten aanzien van scheidings procedures: Het is tijd dat er een strikt protocol komt wat advocaten MOETEN opvolgen.. Ik ken geen beroepsgroep welke meer ontwrichtend kan werken bij een scheiding tgv van een pijn mens door gewoon hun werk na te laten (NALATIGHEID) met honderd schijn argumenten.Tijd voor een betere wet voor het familie(on)recht. Wat in de reacties wordt geschreven over “hulp verlening” welke het slachtoffer niet de regie terug geeft heb ook ik meegemaakt komt voort uit slechte wetgeving voor speciaal onderwijs en familierecht. Warme groet, aan alle slachtoffers en betrokken mensen welke instaat zijn slachtoffers over onzeker zelf heen te helpen naar een waardig leven vanuit zelfvertrouwen.