Naamswijziging kind

Alles wat je moet weten over het wijzigen van de achternaam van je kind na scheiding

Ga je scheiden of ben je dat al en heb je de behoefte de achternaam van je kind(eren) te wijzigen? Dat is mogelijk. Het is alleen niet zomaar geregeld. Bovendien is het een belangrijke zaak waar je goed over nagedacht moet hebben voor je het een en ander in gang gaat zetten om dit te regelen. 

Waarom een naamswijziging van je kinderen?

Het wijzigen van de achternaam, ook wel familienaam, komt eigenlijk alleen voor na een scheiding of het verbreken van een geregistreerd partnerschap. Meestal ontstaat het idee vanuit de ouder die het kind of de kinderen het meest gaat verzorgen (volgens de afspraken die gemaakt zijn in het ouderschapsplan). 

Naamswijziging kinderen: hoe werkt dit?

Als eerste is het belangrijk om te weten dat wanneer een minderjarig kind (of ouder) de achternaam wilt wijzigen en beide ouders hebben ouderlijk gezag, dan moeten ook beide ouders toestemming geven voor de naamswijziging. Een naamswijziging verloopt via een verzoek tot naamswijziging die beide ouders moeten ondertekenen. Het is overigens ook zo dat een kind die door pleegouders wordt verzorgd en opgevoed een naamswijziging kan krijgen.

Naast toestemming van beide ouders met het ouderlijk gezag is het een vereiste dat het kind gedurende een bepaalde aaneengesloten periode, voorafgaand aan het verzoek tot naamswijziging, is opgevoed en verzorgd door de ouder van wie het kind de achternaam wenst aan te nemen. Is je kind jonger dan twaalf jaar, dan is deze periode vijf jaar. Voor kinderen van twaalf jaar en ouder is deze periode korter, namelijk drie jaar.

Toestemming beide ouders

Waar kijkt een rechter naar bij de beoordeling?

Een rechter zal een aantal factoren mee laten spelen bij zijn of haar beslissing rondom de naamswijziging.

Hierbij moet je denken aan:

• Is het een voordeel voor het gehele gezin dat de naamswijziging wordt gedaan?
• Gebruikt het kind in het dagelijks leven de andere achternaam al? Bijvoorbeeld op school?
• Is het kind tevreden met de huidige gezinssituatie waarin het leeft?
• Wat is de rol van allebei de ouders in het leven van het kind?
• Hoe is het contact tussen het kind en de ouder van wie hij of zij nu de achternaam draagt?

Wat als een ouder de naamswijziging van het kind weigert te ondertekenen?

Het beste scenario bij het aanvragen van een naamswijziging voor je kind is dat jij en de andere ouder met ouderlijk gezag toestemming geven en het verzoek tekenen. Maar dat is niet altijd het geval. Wat nou als jij een naamswijziging wilt voor je kind en je ex, als andere ouder zijnde, niet en weigert het verzoek te tekenen? 

Kinderen jonger dan 12 jaar

Bij kinderen jonger dan twaalf jaar zal het verzoek tot naamswijziging worden geweigerd als een van de ouders geen toestemming wil geven. Echter zijn er wel een paar uitzonderingen, namelijk:

• Wanneer de ouder die weigert te tekenen door de rechter uit het ouderlijk gezag is ontzet. Dit gebeurt in extreme gevallen, bijvoorbeeld wanneer er sprake is van verwaarlozing van de opvoeding en verzorging van een van meer van de kinderen of wanneer de ouder een gevangenisstraf heeft uitgezeten langer dan twee jaar;
• De ouder die weigert van wie het kind de naam draagt strafrechtelijk is veroordeeld voor het plegen van een misdrijf tegen het kind (bijvoorbeeld mishandeling of een zedendelict);
• Wanneer de ouder die het verzoek tot naamswijziging indient kan aantonen dat de ouder die weigert niet meer dan ¼ deel van de periode voorafgaand aan de verzorgingstermijn van vijf jaar in gezinsverband met het kind heeft samen geleefd. 

Wanneer er sprake is van een of meer van bovenstaande uitzonderingen, zal een rechter wel toestemming geven tot een naamswijziging van de kinderen.

Kinderen ouder dan 12 jaar

Bij kinderen ouder dan twaalf jaar zal de rechter het verzoek afwijzen als een van de ouders met ouderlijk gezag weigert het verzoek te tekenen. Dit geldt niet wanneer het kind op de hoogte is gesteld van de bezwaren van de ouder die weigert en het kind bij zijn of haar toestemming tot naamswijziging blijft. In dat geval is de wens van het kind doorslaggevend voor de rechter. 

Zit je met een juridische vraag over bijvoorbeeld naamswijziging van kinderen na scheiding of een ander ingewikkelder juridisch probleem? Bij Judex kan je terecht met al je juridische problemen en vragen. Alle informatie is opgesteld door onafhankelijke juridische experts en bieden jou professionele ondersteuning op het gebied waar jij het nodig hebt. 

Lees ook de andere blogs van Judex.