Kinderen die na een scheiding steeds meer afstand nemen van een van hun ouders en – in het ergste geval – het contact met die ouder verbreken, doen dat onder de enorme psychische druk van de ‘dominante’ ouder. Het is niet hun keuze, al denken ze zelf van wel. Ze kunnen gewoon niet anders.
Het pleasen van de dominante ouder
Een kind voelt instinctief aan dat een ouder niet wil dat het nog langer een band heeft met de andere ouder. Zodra het kind zegt dat het graag naar die ouder toe wil, met leuke verhalen thuiskomt of hem of haar überhaupt benoemt, ervaart het dat de dominante ouder daar boos, verdrietig, afwijzend of bestraffend op reageert.
Om dat te voorkomen past het kind zich aan en gaat de ‘gewenste’ antwoorden geven. Als het terugkomt na een paar gezellige dagen bij de andere ouder, durft het dat niet meer te vertellen en zal zeggen dat het afschuwelijk was, dat het nauwelijks te eten kreeg, dat het huis stonk en papa of mama helemaal geen tijd voor ze had.
Soms gaat het zover dat kinderen ‘toegeven’ door de andere ouder te zijn mishandeld of zelfs misbruikt.
Op deze manier plant de dominante ouder heel geraffineerd een beangstigend beeld in het hoofd van kinderen: dat de andere ouder niet van ze houdt, niet geïnteresseerd en betrokken is en ook onbetrouwbaar en onveilig is.
Dit bezorgt vervreemde kinderen ongelooflijk veel stress en spanningen. Het is niet zo gek dat deze kinderen allerlei (gezondheids)klachten en problemen krijgen. Om zich staande te kunnen houden en het leven nog enigszins draaglijk te maken, kiest het kind er uiteindelijk – onbewust – voor om de dominante ouder te ‘pleasen’ en verbreekt het contact met de andere ouder.
Overlevingsstrategie
Uit onderzoek weten we dat kinderen dit doen in de hoop dat de verstoten ouder in staat is met de afwijzing te dealen! Met andere woorden: dat deze ouder begrijpt dat hun kind niet anders kan. Dat het is bezweken onder de manipulatie en intimidatie door de dominante ouder en het dit moest doen, puur om te overleven…
De afgewezen ouder is zich er meestal niet van bewust dat hun vervreemde kind hen nu harder nodig heeft dan ooit. Hoewel het haatdragende, boze, arrogante en minachtende gedrag van deze kinderen iets heel anders doet vermoeden, hebben ze deze ouder nodig om hen te bevrijden uit de giftige omgeving bij de dominante ouder.
Het lelijke en grievende gedrag van vervreemde kinderen heeft niets te maken met wat de afgewezen ouder gezegd of gedaan zou hebben. Maar met de eigen gevoelens van schaamte, verdriet, angst, schuld, eenzaamheid en pijn die het moeten afwijzen van de – eens geliefde – ouder met zich meebrengt. Door ieder contact met de afgewezen ouder, al is het maar een appje of een kaart, worden deze kinderen met die gevoelens geconfronteerd en die pijn willen ze niet voelen…
Wat heb ik verkeerd gedaan?
Ouders die dit meemaken zoeken de schuld bij zichzelf. Vragen zich vertwijfeld af wat ze verkeerd hebben gedaan. De band was toch altijd goed? Wat ging er mis dat je kind je plotseling zo stellig afwijst en daar geen zinnige reden voor kan geven? En belangrijker nog: hoe ga je hiermee om en hoe reageer op dit onhebbelijke gedrag?
Loop jij hier ook tegenaan en heb je behoefte aan (praktische) tips en handvatten voor jouw specifieke situatie? Of heb je misschien een andere vraag?
Kijk op www.moniquemeulemans.nl wat ik voor je kan betekenen of mail naar: monique@moniquemeulemans.nl
Monique Meulemans
Lees ook de andere blogs van Monique.
Henk Kok- van Suchtelen van de Haare - 18 mei 2023
Jeugdzorg en gemeentes vormen een dominante factor in het veroorzaken en in stand houden van ouderverstoting. Gezien de professionele wijze waarop de jeugdzorgketen hierin te werk gaat is er sprake van Institutionele en categorische kindermishandeling.
C,C - 4 jun 2023
Helemaal mee eens ! Om de dezelfde ervarend redenen klopt deze studie, beschrijving totaal ook in mijn situatie met mijn volwassen kinderen !
M - 11 jun 2023
Hallo allemaal, Het doet me pijn om te lezen dat een kind zich onderdrukt voelt door de dominante ouder en daardoor de andere ouder verstoot. Vreselijk! Toch zie ik ook een andere reden voor een kind om een ouder te verstoten. Bij mijn kind zie ik dat zij haar vader verstoot. Al vanaf het begin van onze scheiding, of eigenlijk haar hele leven hadden zij geen goede band met elkaar. Nu jaren na de scheiding probeer ik nog steeds de band tussen hen op te bouwen, te ondersteunen, maar haar vader ziet de behoeftes van zijn kind niet, is telkens boos als zijn kind haar moeder mist, waardoor de angst van mijn kind voor haar vader steeds groter wordt, ze loopt telkens op haar tenen om te voorkomen dat hij boos wordt. Jaren lange gesprekken met hulpverlening leveren niks op. Vader vindt dat zijn kind maar hard moet worden.. en nu gebeurd het steeds vaker dan mijn kind niet in de auto wil stappen om naar haar vader te gaan. Ik ben radeloos, wat ik kan doen om mijn kind te ondersteunen om de tere band die er is met haar vader te behouden, zonder haar kapot te laten gaan door het feit dat ze niet bij haar vader wil zijn. En wat doe ik met haar zus, laat ik haar alleen gaan? En hoe vergaat het haar alleen bij een vader waar ze elkaar nodig hebben om zich staande te houden.
Michael Rutten - 26 feb 2024
Helaas ook ik ben de dupe van een narcistiche moeder, het was bij haar eerste dochter gelukt en nu is het bij mij ook weer gelukt, zelfs de OTS kijken niet verder, doen niet aan waarheidsbevinding, want wat zij zien en horen dat is voldoende. Nu ben ik mijn dochtertje kwijt, dankzij de gruwels van GI, maar ook dankzij de Raad v.d. Kinderbescherming, zij hebben een eindrapport geschreven wat geheel niet klopt, en mijn andere 2 dochters en ik zien nu de kleine Nikita niet meer terug. Wat een geweldig rot land is Nederland. Hoe meer je liegt en bedriegt hoe verder je komt.