De Aanloop
Een bungeejump kent een aanloop. Je springt niet zomaar in de diepte, het heeft meer om het lijf dan de stad in gaan om een nieuwe broek te kopen. Misschien staat hij op je bucketlist. Of het is een stiekeme droom of wens van je; zou ik dat durven? Hoe dan ook, je hebt besloten je comfortzone behoorlijk te doorbreken. Ergens is dat besluit gevallen, dit is wat je wilt.
Nu je relatie. Je relatie raakt langzaam of versneld in een crisis. Het kan je eigen keuze zijn om dat aan te gaan of die van je partner. Hoe dan ook, de voorbereiding van de bungeejump is begonnen. Je overlegt, praat, kibbelt. Je wil gezien worden, je gelijk krijgen, je machteloosheid omzetten in regie. En je zoekt een uitweg, gaat misschien naar een therapeut, gaat slechter slapen, ziet dat het beter gaat -o nee, toch slechter-, en op een gegeven moment valt het besluit: we gaan uit elkaar. Op dat moment sta je op de reling en kijkt naar beneden in de diepte. Je hebt geen idee wat je te wachten staat.
Als beslisser/knoop-doorhakker weet je: lieve help! Ik móet dit nu doen, beter dan niets doen, maar wat is het eng. Het is (gelukkig) vooral je eigen besluit, dus geen ruimte voor excuses. Hier moet je nu verantwoording voor nemen. En als tegenstribbelaar, partner van de beslisser, sta je eveneens op die reling en denk je: waarom ik? Hebben we alles echt wel geprobeerd? Hoe ga ik dit overleven? De constatering dat dit niet jouw eigen keuze is maakt je verantwoordelijkheidsgevoel zwakker. Je bent sachtoffer, hoe oneerlijk dat je dit nu moet ondergaan…
De Houdini-sprong
Schrik, hartkloppingen, vallen, wiebelige gedachten…een sprong in het diepe voelt niet fijn. We hebben als mens nou eenmaal -de echte thrillseekers onder ons uitgezonderd- liever vaste grond onder de voeten. Geen houvast ervaren, de lucht om je heen voelen gieren, je maag voelen protesteren: het hoort bij de sprong. Pas verderop ga je de veiligheid van het elastiek ervaren. Je veert omhoog, valt opnieuw, en gaat weer omhoog –dit keer voorbereid op de volgende kleinere val. Totdat je uiteindelijk uitge-jojood bent, nieuw houvast voelt en weet: het is over. En ook: ik kán dit. Ik overleef dit. En mag het asjeblieft nooit weer gebeuren? Hijs me naar boven en laat me maar weer lopen.
Een scheiding is nog wiebeliger dan een sprong in het diepe. Complexer ook, met meer betrokkenen erbij (kinderen, familie, vrienden). Je springt en hebt meestal nog een koop te ontwarren: je bent een vastgeketende Houdini die zich onderweg moet zien te ontdoen van die ketens. Geldzaken, huis, omgangsregeling: kom er maar eens uit met iemand die tot voor kort je grote liefde was, maar zich nu kan ontpoppen tot je grootste tegenstander. Hebben jullie niet een gezamenlijk belang? Natuurlijk, maar ook een eigenbelang. Afschuwelijk.
De kunst van het vallen
Vallen hoort erbij, of je nu aan een touw of in een scheiding zit. En vallen is een kunst. Als je hem niet beoefent ga je ‘gewoon’ onderuit , verliest de macht over je stuur, stort in de diepte onder luid gegil, beseft niet wat er gebeurt, wenst dat het snel voorbij is, belandt in een diepe depressie, moet jezelf daarna weer zien te herpakken. De slachtofferrol ligt op de loer en die brengt je nooit veel goeds, ook al ben je nog zo onschuldig (denk je in volle overtuiging). De kúnst van het vallen gaat over troost en steun kunnen vinden terwijl je de regie neemt over je eigen proces. Dat gaat dan vooral over je eigen aandeel nemen in de scheiding; alleen zo kun je ervan leren. Uiteindelijk is het deze vaardigheid die je achteraf laat zeggen: ik ben er een beter mens van geworden, een betere versie van mezelf. Zorg dat de scheiding je niet overkomt, maar zorg ervoor dat je het begrijpt en je eigen rol in dat proces ziet en omarmt.
De kunst van het omhoog veren
Omhoog veren is meer dan alleen maar stuiteren op de veerkracht van omstandigheden, het elastiek. Want na een flinke vering omhoog volgt onvermijdelijk weer een terugval. Net als je denkt je zaakjes weer op orde te hebben komt er een nieuwe terugslag. Je krijgt een mentale knauw omdat je nu pas beseft wat er is gebeurt, je kinderen gaan beseffen dat jullie nooit meer samen komen, in je nieuwe woonruimte slaat ineens de eenzaamheid toe; het kan van alles zijn maar het is een garantie: het gaat met vallen, opstaan, vallen, opstaan en dan pas lopen.
De kunst van het lopen na een scheiding zit hem in de vaardigheid, je nieuwe ‘ik’ langzaam gestalte te geven. Ruimte voor rouw wisselt zich af met ruimte voor ontdekking en schepping. Misschien denk je al snel dat je er bent in je gretige zoektocht naar houvast, maar mijn ervaring (bij mezelf en bij cliënten) is dat je er gerust 3 jaar voor mag uittrekken voor je nieuwe ik weer stevig en veilig bovenaan de reling staat. Het gaat erom dat je weer volmondig kan zeggen: ik sta er, sterker dan ooit. Een ervaring rijker, een illusie armer. Maar wel klaar om het leven weer in zijn volle intensiteit aan te gaan, met alle voor- en tegenspoed die daarbij hoort.
Pep Degens
Relatietherapie Amersfoort e.o.
Pep degens heeft meerdere boeken over persoonlijke groei op zijn naam staan. In zijn nieuwe boek “Liefde in tijden van scheiden” schrijft hij vooral over de kunst van het vallen en weer opstaan bij scheiding.
Lees ook de andere blogs van Pep.
REAGEER OP DEZE BLOG