Vlak nadat mijn (toenmalige) man besloten had te willen scheiden, werd zijn vader, mijn schoonvader, ernstig ziek. Het was al vrij snel duidelijk dat de kans klein was dat hij het zou overleven. Mijn man was al sinds een half jaar heftig verliefd op een ander en inmiddels was er een relatie tussen hen ontstaan. Ik leed daar aan. De ziekte van zijn vader draaide gek genoeg alles weer om. Ik was ineens de echte betrokkene in dat proces, dat wilde ik ook heel graag, en gelukkig hij ook. We trokken weer op als partners. Gingen weliswaar in aparte auto’s naar het ziekenhuis, maar zaten gezamenlijk met de familie in de familiekamer. Ik zag mijn schoonvader nog voor hij stierf, ik zag dat hij naar me lachte. Ik was erbij toen er besloten werd de apparatuur uit te schakelen. Ik zat naast mijn aanstaande ex tijdens de begrafenis en streelde hem toen hij moest huilen. Het was zo logisch dat ik dat deed, ik kon het me niet anders voorstellen. Daarna, toen alles mooi was afgerond, lagen we weer in scheiding, met alle heftigheid die dat met zich meebracht. Ik had voor de gelegenheid mijn eigen leed tijdelijk kunnen parkeren.
Deze week stond in de Volkskrant dat één op de drie gescheiden ouders met minderjarige kinderen niet wil dat de ex-partner aanwezig is bij zijn of haar uitvaart. Ruim een kwart zegt ook niet van plan te zijn te komen, mocht de ex overlijden. Uiteraard wordt er vervolgens een deskundige bij gehaald die zegt dat dit soort daden (die vooralsnog slechts woorden zijn) schadelijk zijn voor het kind. En dat onderschrijf ik. Gelukkig is de kans niet heel groot dat dit ongeluk jullie treft, maar het kan gebeuren. Je kunt het onderwerp ook breder trekken: Is het mogelijk om een dergelijk offer voor je kinderen te brengen, als je zelf heel veel pijn hebt, heel boos bent, of heel verdrietig bent? Veel respondenten geven als reden waarom ze het niet willen, dat ze er geen behoefte aan hebben. Het verbaast me dat de onderzoekers dat als een antwoord accepteren. Het lijkt een antwoord dat aangeeft dat de persoon in kwestie er liever niet mee bezig is, niet met de gevoelens en het verleden geconfronteerd wil worden. En soms kan dat ook bijzonder pijnlijk zijn.
Toen drie maanden na het overlijden van mijn schoonvader mijn zoon (de stiefzoon van mijn ex-man) achttien jaar werd, wilde ik een mooi feest voor hem geven. Ik wilde ook graag iedereen die belangrijk voor hem was uitnodigen. Ik voelde goed in de mogelijkheid dat mijn ex, zijn stiefvader, erbij zou zijn, maar het gaf me zoveel spanning, dat ik besloot het niet te doen. Het zou het feest te veel beïnvloeden. Het werd me door een aantal mensen, waaronder mijn ex, niet in dank afgenomen. Ik kon echter achter mijn besluit staan. Het was niet fijn, maar wel beter voor mij en daarmee voor het feest. Ook wist ik dat ik er naar toe werkte dat hij er alle verjaardagen daarna gewoon bij kon zijn.
Als je gevraagd wordt of je wil dat je ex op jouw begrafenis komt, dan kan het zijn dat er allerlei oud sentiment opkomt. Tegelijkertijd ligt het moment van jouw begrafenis in de toekomst. Hoe nabij die toekomst is, dat weet je niet, hopelijk duurt het nog even. Hoe zou het zijn om je verhaal met betrekking tot je ex niet af te sluiten, maar uit te gaan van voorlopigheid? ‘Nu is het zo dat ik niet wil dat wij tegelijkertijd op dit feest zijn of op die begrafenis. Maar hoe dat over een jaar is, dat kan ik niet zeggen.’ En hoe zou het zijn om je voor te nemen dat je in de toekomst in elk geval neutraal samen kunt zijn op het eindexamen van jullie kinderen, op alle diplomavieringen of op hun bruiloft? Misschien kan je je zelfs voornemen dat je er alles aan gaat doen om zover te komen dat het helemaal okay is dat je ex op jouw begrafenis is, zodat hij of zij jullie kinderen kan steunen. Als er eenmaal kinderen zijn, is jullie relatie pas echt afgelopen als één van beiden overlijdt. En dan nog …. je bent er zelf niet eens bij op je eigen begrafenis.
Wilma Ferwerda
REAGEER OP DEZE BLOG