Zes veelgestelde vragen over de voorlopige aanslag 2026

In december en januari verstuurt de Belastingdienst zo’n 3,7 miljoen voorlopige aanslagen inkomstenbelasting 2026. De voorlopige aanslag is een schatting van de belasting die je moet betalen of geld dat je terugkrijgt over 2026. Wil je weten waarom je een voorlopige aanslag ontvangt en wat je ermee moet doen? Lees dan de antwoorden op zes veelgestelde vragen.

1. Wat is de voorlopige aanslag?

In december verstuurt de Belastingdienst ruim 1,4 miljoen voorlopige aanslagen over 2026 naar mensen die geld terugkrijgen. Vanaf 2026 ontvangen 2,3 miljoen mensen een voorlopige aanslag die ze moeten betalen. De voorlopige aanslag is een schatting van de belasting die je moet betalen of geld dat je terugkrijgt over 2026. Dit is gebaseerd op de meest recente gegevens waarover de Belastingdienst beschikt: de laatste voorlopige aanslag en/of definitieve aanslag inkomstenbelasting. 

Een voorlopige aanslag met een teruggaaf zorgt ervoor dat mensen over het lopende jaar alvast geld terugkrijgen omdat ze aftrekposten hebben, zoals hypotheekrenteaftrek of andere aftrekbare kosten. Hierdoor verlaagt hun maandlast en ontvangen zij gedurende het jaar de teruggaaf. Een te betalen voorlopige aanslag voorkomt dat mensen achteraf bij de definitieve aanslag een groot bedrag ineens moeten betalen.

2. Wat is het voordeel van de voorlopige aanslag?

Een voorlopige aanslag kan handig zijn als je een groot bedrag moet betalen of geld terugkrijgt bij de definitieve aanslag van de inkomstenbelasting. Als je moet betalen, kun je dit in elf termijnen doen. Als je geld terugkrijgt, ontvang je met een voorlopige aanslag een voorschot in twaalf maandelijkse termijnen. Hiermee kun je je maandelijkse lasten verlagen.

3. Wat moet ik doen als ik een voorlopige aanslag ontvang?

Als je een voorlopige aanslag ontvangt, is het belangrijk om drie dingen te doen:

• Controleer de gegevens goed: Kijk of je persoonlijke en financiële omstandigheden nog kloppen. Let daarbij goed op veranderingen in bijvoorbeeld je inkomen of aftrekposten zoals hypotheekrenteaftrek.
• Pas aan indien nodig: Je kan veranderingen zelf doorgeven via Mijn Belastingdienst. Verandert er iets in de loop van 2026? Geen probleem, je kan het hele jaar door je voorlopige aanslag aanpassen. 
• Bewaar de aanslag: Je hebt de voorlopige aanslag later nodig voor de aangifte inkomstenbelasting.
  

4. Waarom is het belangrijk de voorlopige aanslag te controleren?

De voorlopige aanslag is een schatting van de te betalen of terug te ontvangen belasting over 2026. Dit is gebaseerd op de meest recente gegevens waarover de Belastingdienst beschikt: de laatste voorlopige aanslag en/of definitieve aanslag inkomstenbelasting. Het kan zijn dat er inmiddels iets is veranderd in de persoonlijke of financiële situatie. Denk bijvoorbeeld aan het kopen van een woning, een wijziging in je inkomen, een verandering van de hypotheekrente, het bereiken van de pensioengerechtigde leeftijd of een scheiding. Hierdoor kan de voorlopige aanslag mogelijk niet meer aansluiten bij je huidige situatie. Door de gegevens op de voorlopige aanslag goed te controleren, voorkom je dat er een groot verschil zit tussen de voorlopige aanslag en de definitieve aanslag. En dat je dus achteraf een groot bedrag moet betalen of terugkrijgt. 

5. Hoe kan ik mijn voorlopige aanslag controleren en wijzigen?

Het kan zijn dat de gegevens op de voorlopige aanslag niet meer kloppen. Bijvoorbeeld omdat de hoogte van aftrekposten zoals hypotheekrente veranderd is of omdat je persoonlijke situatie gewijzigd is, omdat je getrouwd of gescheiden bent. 

Voor het controleren en wijzigen log je in op Mijn Belastingdienst. Klik op ‘Inkomstenbelasting’ en daarna op ‘Voorlopige aanslag’. Controleer jouw gegevens en pas de bedragen aan die veranderen. Neem voor het wijzigen de tijd. Meer informatie over hoe je de voorlopige aanslag controleert en in welke situaties het goed is om hem te wijzigen, vind je op de website van de Belastingdienst.   

In deze situaties is het verstandig om je voorlopige aanslag te wijzigen:

Je hebt een huis gekocht

Heb je een woning gekocht? Dan heeft dat invloed op hoeveel belasting je moet betalen. Geef daarom je woning op in je voorlopige aanslag. Dat kan in het scherm ‘Woningen en andere onroerende zaken’. Ook mag je bij de koop van een woning sommige kosten aftrekken in je belastingaangifte. Geef deze ook aan in het scherm ‘Hypotheken en andere schulden’ onder het kopje ‘Geschatte financieringskosten’. Lees meer over de kosten die je mag aftrekken als je een huis koopt.

De rente op je hypotheek is veranderd
Je bent meer of minder hypotheekrente gaan betalen. Bijvoorbeeld omdat je (een deel van) je hypotheek hebt afgelost. Of omdat je een nieuwe hypotheek hebt afgesloten. In je voorlopige aanslag pas je dan de geschatte rente aan die je betaalt. Dat doe je in het scherm ‘Hypotheken en andere schulden’. Gebruik voor het wijzigen gegevens van je bank of hypotheekverstrekker. Lees welke oversluitkosten je mag aftrekken.

Notariskosten of andere kosten voor het oversluiten van een hypotheek zijn aftrekbaar. Geef deze ook aan in je voorlopige aanslag in het scherm ‘Hypotheken en andere schulden’. Lees welke oversluitkosten je mag aftrekken.

Je bent meer of minder gaan verdienen

Je krijgt een hoger of lager inkomen dan op de voorlopige aanslag 2026 staat. In het scherm ‘Inkomsten uit loondienst’ wijzig je je voorlopige aanslag. Schat je inkomen en gebruik hierbij je loonstrook of jaaropgave. Kom je er niet uit, vraag dan je werkgever om hulp.

Weet je nog niet of je inkomen verandert? Dan kun je ook later in het jaar de wijziging doorgeven.

Je gaat of bent met pensioen

Krijg je vanaf dit jaar een of meer pensioenen of lijfrente-uitkeringen? Of krijg je dit jaar extra uitkeringen door pensioen of lijfrente? Dan heeft dat invloed op hoeveel belasting je betaalt. In het scherm ‘Pensioen en andere uitkeringen’ wijzig je je voorlopige aanslag. Gebruik voor het wijzigen de gegevens van je pensioenfonds of kijk op ‘Mijn pensioenoverzicht’.

Ook in deze situaties is het verstandig om je voorlopige aanslag te wijzigen

• Je ontving meer of minder aftrekposten, zoals zorgkosten of partneralimentatie
• Je gaf meer of minder geld aan goede doelen
• Je bent getrouwd, hebt een samenlevingscontract getekend of woont samen
• Je bent gescheiden of uit elkaar
• Je fiscale partner is overleden

Als je je wijziging hebt doorgegeven, doet de Belastingdienst een check. Meestal krijg je daarna een nieuwe voorlopige aanslag. Dit duurt 6 tot 8 weken, maar gaat meestal sneller. Het kan zijn dat de Belastingdienst vragen heeft. Of niet alle wijzigingen overneemt. Dan wordt er contact met je opgenomen. Na je uitleg bekijkt de Belastingdienst of je wijziging alsnog kan worden doorgevoerd. 

6. Waarom heb ik als AOW-gerechtigde een te betalen voorlopige aanslag 2026 ontvangen?

De Belastingdienst stuurt AOW-gerechtigden soms, zonder dat ze daarom hebben gevraagd, een te betalen voorlopige aanslag toe. Voor mensen die uit loondienst komen, komt dat vaak onverwacht. De Belastingdienst stuurt alleen een te betalen voorlopige aanslag als zij verwacht dat de AOW-gerechtigde het komende jaar een groot bedrag aan belasting moet betalen. Bijvoorbeeld omdat mensen naast de AOW nog meerdere pensioenen ontvangen of inkomsten uit onderneming of uit loondienst hebben.

Meer weten of hulp nodig?
Ga naar belastingdienst.nl/voorlopigeaanslag voor meer informatie. Op deze pagina staat ook een hulpmiddel om je nieuwe maandbedrag te checken na een wijziging. 

Kom je er niet uit? Twijfel je over wat je moet invullen? Of heb je liever dat er iemand met je meekijkt? Doe het dan samen. De Belastingdienst helpt je hier graag bij. Dat kan online, telefonisch of bij een belastingkantoor of steunpunt. Onze hulp is gratis. Op belastingdienst.nl/hulp-bij-va maak je gemakkelijk een afspraak.