Mijn Kerstcadeau voor jou

Vaak is een slechte communicatie een van de hoofdoorzaken van het uiteengaan van partners. Overweeg je uit elkaar te gaan, probeer dan eerst eens zelf onderstaande tips uit te voeren. Ben je al gescheiden, ook dan is het goed om met deze tips aan de slag te gaan.

Dit Kernkwadrant is ontwikkeld door Daniel Ofman. Ik gebruik het dagelijks in mijn praktijk als mediator en coach. Het geeft mijn cliënten veel inzicht in en begrip voor elkaars gedrag. Het verbetert ook jouw communicatie met je kinderen, vrienden, familie, buren en collega’s.

Kernkwaliteiten

Waar ben je zelf heel goed in? Je doet het moeiteloos, je draait je hand er niet voor om, het kost je geen energie, sterker nog, het geeft je juist energie, soms merk je niet eens dat je het doet. Anderen geven je er vaak complimenten voor. Dan haal jij je schouders op, het is je tweede natuur, heel vanzelfsprekend.

Zo kun je daadkrachtig zijn, eerlijk, verzorgend, empathisch, precies, doortastend, ordelijk, sensitief, nuchter, sociaal, flexibel, geduldig, intens, autonoom, beheerst, ambitieus, analytisch, bedachtzaam en welke kwaliteiten je zelf nog meer kunt bedenken. Voor meer kwaliteiten kun je ook een lijst op internet opzoeken.

Ga voor jezelf eens na welke kernkwaliteiten op jou van toepassing zijn. Zet een kruis op papier en zet een van je kwaliteiten in het eerste kwadrant linksboven.

Als voorbeeld neem ik Mark die onder andere heel daadkrachtig kan zijn. Zijn partner is Jet, zij is onder andere verzorgend. Dit zijn trouwens eigenschappen die zij toen zij elkaar leerden kennen leuk vonden in de ander.

Valkuil

Sla je dóór in een van je kernkwaliteiten, dan kom je terecht in je valkuil. Zo ben je niet, maar het risico bestaat dat je je zo zou kunnen gedragen, bijvoorbeeld in stresssituaties. Gedrag uit de valkuil werkt escalerend, zeker als dat in de allergie (zie hierna) van de ander zit.

Het is geen leuk werkje, maar wel bijzonder nuttig en life-changing. Probeer hier naar jezelf dus heel eerlijk te zijn. Bedenk eens waar je in dat geval 1. zelf last van zou kunnen krijgen en 2. wat anderen zou kunnen storen. Vul die in in het tweede kwadrant, rechtsboven.

Als Mark doorslaat in zijn daadkrachtige gedrag, loopt hij het risico voor de troepen uit te lopen. Hij neemt niemand mee en is helemaal alleen hard aan het werken. Te veel aan daadkracht kan ook betekenen dat hij over anderen heen walst, dat hij hen niet serieus neemt.

Als Jet doorslaat in het verzorgen, heeft zij er zelf last van dat zij voor iedereen zorgt behalve voor zichzelf. Te veel zorg kan voor anderen als verstikkend worden ervaren, zij worden dan niet voor vol aangezien of serieus genomen.

Uitdaging

Hier wordt het leuk. Dit is het interessantste deel van het kwadrant, omdat je hierin mogelijkheden tot verandering kunt ontdekken. Die gaan je helpen om de beste versie van jezelf te worden.

Hoe voorkom je dat je terecht komt in je valkuil? Of, als je al in die valkuil zit, hoe kom je daar weer uit? Onderzoek dit zowel voor de valkuil waar je zelf last van hebt als de valkuil waar anderen last van hebben. Maak het zo concreet mogelijk en werk het SMART uit: specifiek, meetbaar, acceptabel, realistisch en tijdgebonden. Soms is gedrag uit de valkuil zo ingesleten dat het verstandig is om hier hulp in te roepen van een goede coach.

Zet je uitdagingen in het derde kwadrant, rechts onder.

Wat te doen?

Voor Mark is belangrijk dat hij anderen betrekt in waar hij mee bezig is. Dat kan hij doen door tijdig open vragen te stellen, het antwoord van de ander samen te vatten en door te vragen. Proactief luisteren dus en ook echt iets met het antwoord doen. Ook is het belangrijk voor Mark om tijdig anderen uit te leggen wat zijn plannen zijn en hoe hij die ten uitvoer zou willen brengen. En vooral daarbij om hulp te vragen van de mensen om hem heen. Daarmee voorkomt hij dat hij alleen voor de troepen uit loopt. Zo neemt hij meteen het tweede deel uit zijn valkuil mee: hij neemt mensen serieus door proactief naar ze te luisteren en ze te betrekken in het vervolgtraject, ze te laten meedenken en te laten merken dat hun input waardevol is doordat er iets met hun ideeën wordt gedaan en doordat zij die deels zelf gaan uitwerken.

De uitdaging van Jet is om goed voor zichzelf te gaan zorgen. Dat betekent niet dat zij niet meer voor anderen kan zorgen, maar wel dat zij zich realiseert dat zij beter voor anderen kan zorgen als het met haar goed gaat. Dat zal niet makkelijk zijn, vaak stamt deze kwaliteit uit de jeugd, gaat het om een oudste dochter en waren er andere factoren waardoor het zichzelf wegcijferen een automatisme is geworden. Voor jezelf gaan zorgen voelt dan als egoïstisch. Jet zal dus zelf moeten bedenken wat voor haar belangrijk is, wat zij zelf graag wil en daar concreet invulling aan moeten geven. Me time. Balans in geven en nemen. Langzaam wennen aan het idee dat het leuk is om goed voor jezelf te zorgen, dat je anderen daar niets tekort mee doet, integendeel.

De andere valkuil zal moeilijk te slikken zijn voor Jet. Zij bedoelt het immers zo goed. Juist daarom is het belangrijk om in te zien hoe benauwend anderen haar verzorgende kant kunnen ervaren. Om dat te voorkomen kan Jet een stap achteruit doen, haar mond houden, anderen meer ruimte geven. Anderen de kans geven te vallen en te ervaren dat zij zelf in staat zijn oplossingen te vinden. Kortom anderen in hun waarde laten en niet onnodig klein houden/maken.

Allergie

Ten slotte het vierde kwadrant, je allergie. Aan welk gedrag irriteer jij je, bij wie heb je meteen kriebels en wie ontwijk je? Grote kans dat dat gedrag in de overtreffende trap het gedrag is dat in jouw uitdaging staat. Je kunt dus veel leren van iemand aan wie je een hekel hebt. Of beter gezegd, wiens gedrag in jouw allergie zit. Dat zegt iets over jouw kwaliteit en over jouw uitdaging. Als je jouw gedrag aanpast kan het goed zijn dat je je minder gaat ergeren aan het gedrag van de ander. Zet je allergieën in het vierde kwadrant, links onder.

Waarschijnlijk is Mark allergisch voor een oeverloze vergadercultuur. Voor mensen die nooit durven aanpakken omdat ze overal beren op de weg blijven zien. Die zelf een beetje angstig op de achtergrond blijven en nooit initiatief nemen.

Jet zal grote moeite hebben met egoïstisch gedrag, dominante figuren die goed weten wat ze willen en over haar heen walsen. Mensen die haar niet zien, haar niet serieus nemen.

Aan de slag

Je ziet waar het mis kan gaan tussen Mark en Jet. Je ziet ook dat als zij zich beiden concentreren op het gedrag uit hun uitdaging, zij juist van elkaar kunnen leren en kunnen gaan vliegen.

Als jij je kernkwaliteiten kunt combineren met het gedrag uit je uitdaging dan ben jij op je allersterkst. Bewustwording is hier essentieel, je moet je valkuilen onder ogen durven zien en concreet aan de slag willen met je uitdagingen.

Ga het gedrag uit je uitdaging meteen uitproberen op je partner, je kinderen, je vrienden, je collega’s en familie en kijk eens wat het effect is. Je zult het effect het snelste merken als je in een heftige discussie terecht komt of als je veel spanning ervaart. Of als je het gedrag uit je uitdaging in de praktijk brengt bij een collega of buurman met wie je altijd al moeite hebt.

Bedenk dan eens welk gedrag van die ander bij jou een trigger is. Je begint in dat geval dus met jouw allergie. Met welke kernkwaliteit van jou heeft dit te maken, welke valkuil van jou zelf hoort daarbij en het allerbelangrijkste: welke uitdagingen zie jij hier die je direct in de praktijk kunt brengen?

Wil je hier meer van weten, of samen met mij ontdekken wat dit model allemaal voor jou te bieden heeft, neem dan gerust contact met mij op. Als coach begeleid ik je om je bewustzijn te vergroten en te ontdekken waar ruimte ligt voor nieuwe mogelijkheden.

Succes, het levert je vast een communicatief krachtig 2020 op.

Marieke Zon

Coach, Mediator, Advocaat

zon@zonmediation.nl