Communiceren met een man met autisme, blog van Monique

Een andere taal….

Het moeilijkste van in relatie zijn met iemand met autisme is de communicatie vind ik. Ze hebben duidelijkheid en korte heldere en feitelijke informatie nodig zonder gevoel of emotie erin, want dat geeft ruis op de lijn.

Pfff voor mij als gevoelsmens een enorme uitdaging.

Onbegrip

Is het iemand bij de bakker of die verderaf staat, geen punt. Maar je partner of kind is toch anders omdat je daarin hoe dan ook te maken hebt met gevoel…. namelijk een diep houden van. Dus kan je geraakt worden, verdrietig zijn, je teleurgesteld voelen, enthousiast zijn etc. Kortom een gewoon mens met alle menselijke gevoelens die daarbij horen.

Het fijne van thuis zijn, als het goed is, is dat je volkomen jezelf kan zijn met alles wat er op dat moment in je leeft en dat er ruimte voor is daar uiting aan te geven. Als dat even strijd of onbegrip oplevert kom je daar wel weer, al pratende, samen uit. Dat geeft ook verbinding, het delen van wat er wederzijds in je leeft. En daardoor groeit en verdiept de relatie zich.

Geen gevoelens communiceren

In relatie met iemand met autisme moet je eigenlijk dat gevoelsdeel van jezelf er tussenuit halen om miscommunicatie te voorkomen. Dus eerst nadenken wat je precies wil zeggen en duidelijk wil maken. Anders komt er onnodige informatie mee die weer voor prikkels zorgt en niet zo snel geplaatst en verwerkt kan worden tijdens een gesprek. Dat voelt als tegen natuurlijk en als het ontkennen van een deel van jezelf.

Toen we net na de diagnose een aantal begeleidingsgesprekken hadden gaf de behandelaar richting mij aan dat ik wel mijn gevoelens moest toestaan en uiten richting hem. Het bleek in ons geval helaas niet te werken. Na een aantal gesprekken vond hij het wel genoeg geweest, en ik, onwetend als ik was, legde me daar bij neer. Wij zouden er samen wel uitkomen dacht ik.

Gebrek aan wederkerig begrip

Als ik dan aangaf wat ik ergens van vond werd zoiets altijd weerlegd en verdedigd met argumenten van zijn kant. Argumenten die absoluut zeer kloppend, feitelijk juist en steekhoudend waren. Geen speld tussen te krijgen, zodat ik verward achterbleef met een gevoel van “en toch klopt er iets niet”. En dat was ook zo, het wederkerig begrip ontbrak. Waar ik hem en zijn mening kon begrijpen en me erin kon verplaatsen, was dat andersom niet het geval, waardoor je altijd met lege handen achterblijft. Je ziet de ander en wat hij nodig heeft, maar de ander kan jou en wat jij nodig hebt niet zien.

Gevoel ontkennen

Of je het nu met elkaar eens bent of niet, als je het gevoel hebt dat de ander je gezien en gehoord heeft, is dat voldoende. Je behoudt je eigenwaarde, of je moet perse je gelijk willen maar dat is een ander verhaal. Maar als je gevoel structureel miskend wordt, dan rest slechts als overleving één ding en dat is je gevoel ontkennen, waardoor een deel van jezelf langzaam afsterft.

Later kwam ik erachter dat dit het Cassandra effect heet, geïntroduceerd door een Brits autisme deskundige. Dat gaf veel herkenning.

Monique is 44 jaar en moeder van twee pubers, een zoon 16 en een dochter van 13 waarvan haar zoon asperger heeft. Bijna twee jaar gescheiden van een man die asperger heeft. Maandelijks schrijft ze over haar huwelijk, autisme en scheiding en welk effect dat op haar leven had en nu nog heeft.