Rechtsnormen versus gedragsnormen in het familierecht.
In het familierecht is het essentieel om zowel gedragsnormen als rechtsnormen te begrijpen en hun verhouding tot elkaar. Gedragsnormen verwijzen naar wat in de samenleving als gepast wordt beschouwd, voortvloeiend uit geloof, tradities en gewoonte, terwijl rechtsnormen de wettelijke regels zijn die afdwingbaar zijn. Deze twee soorten normen spelen een cruciale rol in het waarborgen van de belangen van zowel ouders als kinderen.
Wettelijke verplichting
Een belangrijk voorbeeld binnen het familierecht is de wettelijke verplichting dat ouders de relatie tussen hun kind en de andere ouder bevorderen, zelfs na een scheiding. Deze norm is zowel in Nederland als op Curaçao en de BES eilanden vastgelegd in artikel 1:247 lid 3 van het Burgerlijk Wetboek (BW), waarin staat dat ouders verantwoordelijk zijn voor de ontwikkeling van de band tussen hun kind en de andere ouder. Het niet naleven van deze verplichting kan leiden tot juridische gevolgen, zoals sancties of aanpassingen in de omgangsregeling.
Gedragsnorm
Naast de rechtsnormen zijn er gedragsnormen die een belangrijke rol spelen in de interactie tussen ouders. Gedragsnormen zijn vaak niet wettelijk vastgelegd, maar worden wel verwacht in een gezonde co-ouderschapsrelatie. Een voorbeeld hiervan is de norm dat ouders op een respectvolle manier met elkaar moeten communiceren. Hoewel deze gedragsnorm essentieel is voor een positieve omgang, is het in de praktijk vaak moeilijk om deze norm juridisch af te dwingen. Bij onvoldoende naleving kan een rechter besluiten om in te grijpen, bijvoorbeeld door ouders te verwijzen naar mediation.
Combinatie van wettelijke verplichting en gedragsnorm is cruciaal
In het familierecht kunnen gedrags- en rechtsnormen elkaar aanvullen, maar ook met elkaar in conflict komen. Rechtsnormen bieden de basis en zorgen voor afdwingbaarheid, terwijl gedragsnormen bijdragen aan een harmonieuze gezinssituatie, wat in het belang van het kind is. De combinatie van beide is cruciaal voor goed ouderschap na een scheiding.
Rechter
Rechters houden bij hun beslissingen rekening met zowel rechts- als gedragsnormen. Ze passen de juridische regels toe om duidelijke kaders te scheppen, maar baseren hun oordeel ook op gedragsnormen om te beoordelen of ouders in staat zijn om samen te handelen in het belang van hun kind. Dit laat zien dat gedrags- en rechtsnormen in het familierecht nauw met elkaar verbonden zijn.
Als je merkt dat gedrags- danwel rechtsnormen onder druk staan door conflicten, kan mediation een effectieve oplossing zijn. Het voorkomt een langdurige juridische strijd en helpt jullie en jullie kinderen een positieve toekomst tegemoet te gaan. Neem vandaag nog contact op met de ervaren familiemediators van Hoek & Steen en ontdek hoe mediation kan bijdragen aan een vreedzame, respectvolle co-ouderschapsrelatie.
De bijgevoegde foto illustreert mooi de mix van gedrags- en rechtsnormen: de man in pak met een korte broek daaronder symboliseert de balans tussen het formele en het informele, en herinnert ons eraan dat het belangrijk is om beide aspecten in acht te nemen in de omgang met elkaar. En de foto illustreert een situatie waarbij geen rechtsnorm wordt geschonden maar wel een gedragsnorm.
Marielle van Hoek
Els Steenhagen
REAGEER OP DEZE BLOG