De zesde ziekte

Wat is de zesde ziekte?

De zesde ziekte wordt veroorzaakt door een virus infectie (herpesvirus type 6), bij heel jonge kinderen (zes maanden tot drie jaar) met lichtrode vlekjes en hoge koorts. Onder kinderen jonger dan 2 jaar is het zelfs de meest voorkomende vlekjesziekte. De zesde ziekte kan het hele jaar optreden maar in de winter en het voorjaar loopt je kind de meeste kans besmet te raken. De incubatietijd is tien dagen. De ziekte kent geen complicaties en je kind is binnen een week weer beter. Oudere kinderen, tieners en volwassenen worden zelden besmet.

Waarom de naam zesde ziekte?

De ziekte dankt haar naam aan de volgorde waarin men vroeger de vlekjesziekten beschreef.

1.Mazzelen, 2. Roodvonk, 3. Rodehond, 4. Ziekte van Filatov-Dukes (dit bleek later een variant van rodehond te zijn), 5. Erythema infectiosum (vijfde ziekte) en 6. Exanthema subitum (zesde ziekte).

Hoe ontstaat de zesde ziekte?

Het is tot op heden nog onbekend hoe iemand met het virus wordt besmet.

Waarschijnlijk wordt het virus overgedragen bij hoesten en praten via druppeltjes in de lucht. Na de besmetting duurt het nog een tot twee weken voordat het kind ziek wordt.

Hoe herken je de zesde ziekte?

De zesde ziekte begint met plotseling hoog oplopende koorts, met pieken tot meer dan 40 graden. De koorts kan drie tot vijf dagen aanhouden, om dan  – even plotseling als hij gestegen is – weer te zakken. Gedurende deze periode kan het kind prikkelbaar zijn en kan er verminderde eetlust optreden. Daarnaast kan het kind last hebben van gezwollen lymfeklieren in de nek.

Net op het moment dat je denkt dat je kind weer beter is, verschijnen de eerste kleine, bleekrode vlekjes. De weinig opvallende uitslag begint op de romp, daarna is de nek aan de beurt en soms verschijnen er ook vlekjes op de armen en benen. De vlekjes jeuken niet en een paar dagen later zijn ze alweer volledig verdwenen.

Is de zesde ziekte besmettelijk?

Nee, de kinderziekte is niet erg besmettelijk. De ziekte wordt overgebracht via de lucht, ongeveer een dag of 10 voordat je kind ziek wordt. Vanaf het moment dat je kind koorts heeft totdat alle vlekjes zijn verdwenen, kan je kind anderen besmetten.

Hoe weet ik of mijn kind de zesde of de vijfde ziekte heeft?

Het verschil is heel duidelijk. De vijfde ziekte begint met felrode vlekjes op de wangen. Bij de zesde ziekte heeft je kind een paar dagen flinke koorts en verschijnen de vlekjes daarna.

Wat kunt je doen bij de zesde ziekte?

* geef je kind veel te drinken, eventueel een ijslolly

* eten is minder belangrijk

* zorg dat je kind genoeg rust krijgt

* je kind hoeft niet in bed te blijven en mag ook naar buiten

* kies dunne kleding voor je kind die losjes om het lichaam zit. Vaak is een lakentje, vanwege de koorts, al voldoende. Als je kind het koud heeft of rilt, kunt je het extra toedekken

*  om de lichaamstemperatuur te laten dalen, kun je je kindje met lauw water afspoelen, met behulp van bijvoorbeeld een spons. Eventueel paracetamol

* als je kind zich goed voelt, mag het naar de kinderopvang of peuterspeelzaal

Contact opnemen met de huisarts?

Het is niet nodig om de huisarts in te schakelen, meestal is je kind binnen een week hersteld.

Er zijn geen medicijnen tegen de zesde ziekte. Ook geen medicijnen waar het sneller van over gaat. Het is niet nodig de koorts te verlagen; de koorts kan namelijk geen kwaad.

Als je kind zich erg ziek voelt of slecht drinkt, kun je eventueel paracetamol geven. Na een halfuur gaat het dan vaak wat beter.

Bel WEL de huisarts:

* als je baby jonger is dan drie maanden

* als je twijfelt of als je het niet vertrouwt

* als je merkt dat je kind steeds zieker wordt

Wanneer word je kind steeds zieker?

* de koorts gaat na drie dagen niet weg

* je kind drinkt niet of te weinig

* je kind braakt steeds

* je kind wordt suf

* je kind wordt benauwd of gaat heel snel ademen

* je kind blijft huilen of gaat kreunen

* je kind krijgt een grauwe huidskleur

Gevaar voor zwangere vrouwen?

Er ontstaat vaak nog wat verwarring over het gevaar van de zesde ziekte bij zwangere vrouwen en de ongeboren kindjes maar daar is geen enkele aanleiding toe.

Samenvatting

* de zesde ziekte komt alleen voor bij kinderen tussen de 6 maanden en 3 jaar

* je kind heeft plotseling hoge koorts

* na drie tot vijf dagen daalt de koorts weer snel

* er verschijnen dan lichtrode vlekjes in het gezicht en de nek, en later ook op de romp

* geef je kind tijdens de koortsperiode veel te drinken

* doe je kind dunne kleding aan bij koorts

Annemarie Priem