Met een rode roos bij de kist
Niet lang vóór de dood van mijn moeder maakte mijn vader van zijn rechterhand een pistool dat hij tegen haar voorhoofd zette. ‘Als ik vroeger een geweer zou hebben gehad’, zei hij, ‘had ik je kapot geschoten, weet je dat? En die klootzak van je erbij.’
Het was 2011. Voor de eerste keer in veertig jaar zaten we bij elkaar: pa, mam, Désirée en ik. De reünie van ons gezin was harmonieus begonnen, maar zodra het echtscheidingsverleden en de minnaar van mijn moeder ter sprake kwam, leek het mis te gaan.
Zij, alzheimerpatiënte, schrok zich rot. Toch bleef ze rustig. Intuïtief krulde ze haar vingers om de loop van het wapen dat op haar was gericht. ‘Dat begrijp ik’, zei ze. ‘Echt waar, Jan. Des te fijner dat we weer samen zijn, hè? Daar ben ik je ontzettend dankbaar voor.’ Ik zag mijn vader slikken. Hij drukte een kus op haar vingers en ging weer zitten. Zo ontwapenend had ik mijn moeder nog nooit meegemaakt.
De liefdesoorlog van mijn ouders
Inmiddels zijn mijn vader en moeder dood. In mijn nieuwe boek ‘En altijd maar verlangen – De liefdesoorlog van mijn ouders’ heb ik honderd brieven samengebracht die ik hen na hun overlijden schreef. Ze gaan over hun gelukkige jaren, hun strijd, hun spijt, hun verzoening. En over de manier waarop ik als kind in de knel kwam. Eén van de belangrijkste (en moeilijkste) vragen in de bundel gaat over vergeving.
Nadat mijn moeder Erica op m’n dertiende ons gezin had verlaten, omdat ze het gevoel had dat mijn vader méér waarde hechtte aan zijn vrachtwagen dan aan haar, en zij een nieuw leven begon met een andere man, verklaarde ik haar dood. Tien jaar lang wilden mijn zusje Désirée en ik haar niet zien. Mijn vader hield zijn haat bijna een halve eeuw lang vol. Maar op de valreep kwamen we uiteindelijk allemaal tot elkaar. Nog altijd ervaar ik dat als een wonder, en vraag ik me af wat ons in staat heeft gesteld om te vergeven.
It takes two to tango
Het begon denk ik met de eerste serieuze liefdeservaringen die Désirée en ik opdeden. Al snel merkten we dat een relatie een dans is. Wie leidt en wie volgt, is niet altijd te zeggen. Elke stap die je in de armen van je partner zet, heeft gevolgen voor de stappen die hij/zij daarna kan zetten. En dus ben je altijd medeverantwoordelijk, in voor- en tegenspoed voor de keuzes die de ander maakt. Waar je uitkomt op de dansvloer van het leven is nooit de verdienste of de schuld van de één of de ander. It takes two to tango.
Zo kwamen Désirée en ik tot het inzicht dat het ontsporen van het huwelijk van onze ouders nooit alleen maar kon hebben gelegen aan mam. En dus sloten we haar weer in de armen. Letterlijk. Dat fantastische moment kan ik onmogelijk vergeten: er is maar één mens die zo ruikt als je moeder. Zoals wij haar vergaven dat zij ons had achtergelaten, vergaf zij ons vanwege het feit dat we haar zo lang uit ons bestaan hadden gebannen.
Voor mijn vader bleek het een stuk ingewikkelder. Hoezeer hij ook verlangde naar het tekenen van de vrede, hij wist zich niet over zijn bitterheid heen te zetten. Dat lukte pas toen mijn moeder begon te lijden aan dementie. Hij kon haar weer als een mens zien, bleek bereid haar te ontmoeten, en gaf toe dat hij altijd van haar was blijven houden. Nadat zij was gestorven, stond hij met een rode roos bij haar kist.
Vergeving
Nu moet ik zelf nog over één hobbel heen om de vergeving helemaal te kunnen voltooien. Het is me niet gelukt om mijn vader eerlijk te vertellen dat ik in de loop der jaren steeds meer ben gaan begrijpen hoe koud mijn moeder het bij hem had. Zo koud had ik het zelf ook. Ik hield zielsveel van hem, maar hij was zo op zichzelf gericht dat anderen er de rillingen van kregen.
Het valt me moeilijk om Jan van der Linden te vergeven dat hij Désirée en mij in onze jeugd heeft gestimuleerd in onze afkeer van de vrouw die ons op de wereld had gezet. Dat had hij niet mogen doen. Maar mijn vader was een kind van zijn tijd, en hij had niet het vermogen om zich te verheffen boven zichzelf. Net als ik. We zijn feilbare mensen. Dus Frénk, behandel een ander zoals je zelf behandeld wilt worden – en vergeef.
Frénk van der Linden
Lees ook ons interview met Frénk.
Win een exemplaar van ‘En altijd maar verlangen’
Wil jij in aanmerking komen voor een exemplaar van het boek, laat dan in een reactie weten waarom dit boek jou kan helpen. Op 23 maart maken wij de winnaars bekend.
Eline Kruize - 9 mrt 2021
Mijn zoon van 14 wil mij niet meer zien, sinds 5 maanden.Het is een puber die denkt dat zijn moeder "fout" en zijn vader " goed" is voor hem. Ik zou dit boek aan zijn vader willen schenken. Ik weet niet meer hoe ik hem kan uitleggen dat wij samen verantwoordelijk zijn voor deze situatie.
Anja Septfontaine - 9 mrt 2021
Hoi, veel respect voor je mooie worden&daden! Moeilijke dingen. Zelf gescheiden van een Narcistisch persoon, samen 4 kinderen en nog steeds op wacht voor 1 keer dat hij zou kunnen zeggen dat ik het goed deed, doet en dankjewel, ik heb van je gehouden! Helaas, een stille droom.
Shirley - 10 mrt 2021
Ik loot mee. Lijkt mij een mooie boek om te lezen.
Jacqueline de Waal - 10 mrt 2021
Wat een uitdaging lijkt me dit boek
Pascale - 10 mrt 2021
Wat een prachtig boek. Wil het heel graag lezen en het dan weer doorgeven aan iemand anders. Heel leerzaam.
Nelly - 10 mrt 2021
Het onderwerp, relatie met je ouders, is universeel. Dit boek is een indrukwekkend verhaal over zo'n relatie die ik graag wil lezen.
Willem de Wal - 10 mrt 2021
Dus Frénk, behandel een ander zoals je zelf behandeld wilt worden – en vergeef. Deze zin is al voldoende om dit boek graag te willen lezen.
sanne - 10 mrt 2021
Ik doe graag mee, lijkt me een erg mooi boek.
Yvonne - 10 mrt 2021
Intrigerend onderwerp waar ik dagelijks in mijn praktijk waar ik tijdelijk op het pad van kinderen van gescheiden ouders mee mag lopen mee geconfronteerd word. Hopelijk draagt ieder extra inzicht in deze ingewikkelde materie bij aan mijn ondersteuning van deze kinderen 🍀!
Mariet - 10 mrt 2021
Voor mijn kinderen die dit boek waarschijnlijk nodig zullen hebben!
Jan - 10 mrt 2021
Ik ben erg nieuwsgierig naar dit levensverhaal .
Anita te Gussinklo - 10 mrt 2021
Pff, dit stukje tekst grijpt me gewoon al aan. Dit indrukwekkende verhaal zou ik graag willen lezen.
Lee-Ann - 10 mrt 2021
Mijn ouders zijn inmiddels uit elkaar maar dit verhaal klinkt desondanks toch herkenbaar
Angelique - 10 mrt 2021
Leuk voor in de bibliotheek aan huis kast
Ine Josten - 11 mrt 2021
Ik heb zijn vorige boek gelezen en ben benieuwd naar dit boek
Koen De Mey - 11 mrt 2021
Ik ben bijna 9 maanden weg van mijn ex-vrouw. Mijn kinderen hebben me zaterdag aan de voordeur gezegd dat ik moest terugkeren bij hun mama. Zoniet wilden ze mij nooit meer zien. Heavy!! Nooit kan dus 10 jaar worden, zoals bij Frénk. Misschien kan het boek hen aanzetten om na nieuwe inzichten die 10 jaar nog te verminderen naar....
Betty - 11 mrt 2021
Ex-partnerschap betekent niet ex-ouderschap, en dat is zo belangrijk! Helaas ziet de vader van ons kind dit anders, en om die reden zou ik hem graag dit boek geven (nadat ik het zelf gelezen heb).
René - 11 mrt 2021
Frénk, wat een betekenisvol verhaal schrijf je. Alleen je blog al raakt en ontroert me zeer. Het zet me in beweging om te kijken hoe ik kind van twee ouders kan zijn die elkaar al decennia intens haten en waarbij mijn beide ouders zeiden "als je naar de ander nog toegaat, hoef je niet meer bij me te komen." Ik ervoer later dat ik wees was, terwijl mijn ouders nog leven. Beide ouders zijn veranderd van krachtige mensen in gepijnigde en geïsoleerde wezens die niet het vermogen meer hebben om zich te verbinden. Ik mis ze nooit, maar ik mis ze enorm... vergeven is een grote taak, maar ik zou zo graag nog eerst eens boos op ze worden... René,
anja - 11 mrt 2021
ik doe graag mee
Yvonne Verhoeven - 11 mrt 2021
In mijn werk als psychosociaal therapeut waar ik kinderen en ouders begeleid tijdens en na scheiding, heb ik de laatste jaren steeds vaker met ouderverstoting te maken. Kinderen/pubers die het contact met 1 ouder verliezen. Ik zie de haat van de ene ouder naar de andere ouder. En het kind wat niet meer vrijuit kan houden van zijn/haar beide ouders. Die mij allerlei argumenten geeft waarom die ene ouder slecht is en weg moet uit zijn leven. Het verhaal van Frènk raakt me. Ik hoop dat veel mensen het boek zullen lezen en zien wat de impact van een heftige scheiding en de daarna doorlopende strijd kan zijn. Graag lees ik zijn boek, waarna ik het zal uitlenen aan mijn cliënten, maar ook familie en vrienden.
Maris19 - 11 mrt 2021
Yvonne je reactie raakt me. Wij zitten in de situatie die je schetst, puber die vader niet meer wil zien en vanalles verzint om haar vader zwart te maken. Het doet pijn om de pijn bij mij vriend te zien. Dit staat los van het boek, al lijkt me het een heel interessant boek
Tien - 11 mrt 2021
Ik loot graag mee
Ann - 11 mrt 2021
Ik wil als gescheiden mama vooral voorkomen dat mijn kinderen zouden vastlopen. Mijn situatie is ook niet makkelijk. Ben zelf in behandeling bij een psycholoog, de kinderen ook in therapie. Ik denk dat ik nog veel wijze lessen kan leren uit dit boek.
Marian - 11 mrt 2021
Gelukkig ken ik deze situatie niet en zijn mijn ouders nog samen. Ouderrelaties: ik vraag me af en ben ergens nieuwsgierig hoe het tot zo'n situatie kan komen. Ik zou het boek graag willen lezen
lottie - 11 mrt 2021
Omdat het boek mij ontzettend aanspreekt en ik vaak met dergelijke verhalen in aanmerking kom (werkzaam als maatschappelijkwerker)
MS - 11 mrt 2021
Terwijl de moeder mijn dochters van 6 en 9 al een half jaar thuishoudt en met haar toneelspel alle instanties CJG, VT, JB en RVKB laat geloven dat ik een slechte vader ben terwijl zij de kinderen manipuleert en tegen mij opzet, ben ik benieuwd naar verhalen vanuit het kind geschreven beleving, nu ik waarschijnlijk een jarenlange strijd moet aangaan met een ouder die denkt dat als ik maar kapot ga, ze dan pas gelukkig kan zijn, terwijl ik mijn kinderen niet los kan laten. Ik wil mijn actieve vaderrol weer kunnen vervullen, maar mij bevrijden uit haar machtscirkel. Op zoek naar vergeving en acceptatie.
Polly - 12 mrt 2021
Beste Frenk, waar ik de laatste weken iedere dag aan denk is de de zin uit het interview met je in de NRC "Had hij onder één nagel verstand gehad, dan had hij gezegd: ‘Ik mag een pleurishekel hebben aan die vrouw, maar het is wel je moeder, ik schop je naar haar toe.’” Dat zijn bijna exact dezelfde woorden die ik in wanhoop tegen mijn ex zei vorig jaar door de telefoon. Maar zijn snauwende antwoorden "See you in court" en het koelbloedige, langzame "Ik ga dit gesprek beindigen..." : ik weet dat ik machteloos toe moet kijken hoe mijn eigen kind me ontnomen wordt, steeds meer vergroeid raakt met haar vader en steeds verder verwijderd van mij. En er is niemand die ingrijpt, ik sta totaal alleen, steeds meer wankel en kan mezelf nauwelijks overeind houden. Hoe is het in godsnaam mogelijk dat een ouder de andere ouder het ergste kan aandoen, het recht meent te hebben de liefde voor hun kind te ontzeggen. Terwijl ik progressief ziek ben is de tijd die verloren is nooit meer in te halen. Het is compleet verwoestend en ik weet dat ik dit niet nog een half jaar kan dragen. Mijn kind zegt dat ze van me houdt maar de dingen die ze over me zegt zijn zo futiel en komen rechtstreeks uit de hand van haar vader: "Jij ben zoo chaotisch! Jij bent zo emotioneel! Je bent veel te lief, te geïnteresseerd! " Je zou er om moeten lachen en je schouders ophalen, als je wist dat je kind vanavond weer aan tafel zat. Maar het is al een half jaar een lege plek, dat een gat is geworden, gebrand in m'n hart dat steeds zwakker wordt- elke dag begint met de pijn met de gedachte en verlangen naar m'n kind dat ik op de wereld heb gezet, 19 maanden gevoed, zo intens gelukkig mee was en van houd. Elke nacht voor het slapen gaan is m'n laatste gedachte bij haar. Vaak staar ik uit het raam naar de rivier, waar veel jonge mensen wandelen met hun kleine kinderen. Zo trots liep ik ook, 16 jaar geleden zo vervuld van geluk en vertrouwen in de toekomst voor mijn kind. Ik mag geen moeder meer zijn , niet meer steunen, voor haar zorgen, zelfs de kleinste dagelijkse dingen, een grapje, wat ze voelt of wat ze denkt.. niets weet ik meer, hup gewoon als moeder overboord gegooid. Hij maalt geen seconde om mijn verdriet en wanhoop. Het is altijd nacht overdag, niets kan me nog bekoren. Mijn lieve dochter en ik, wee zijn al vreemden voor elkaar.. De moeders van haar vriendinnen zien mijn kind vaker dan ik, het is zo wreed en onnatuurlijk. Dat een andere ouder meent het recht te hebben, zich oppermachtig voelt, de andere ouder overboord te gooien. En zonder het besef dat de grootste verliezer onze dochter is. De tijd zal leren of de toegang tot m'n kind weer toegezegd zal worden, maar ik ben bang voor wat er nog komen gaat, het leven is zo kort en kwetsbaar. Sorry voor deze lange litanie maar bedankt Frenk voor de steun die je ons als ouders geeft. Ik hoop dat de ogen zullen opengaan van ouders die puur uit eigenbelang hun kind weghouden van de andere ouder.
Polly - 12 mrt 2021
PS ~ voor alle ouders die hun kind moeten missen.... ik hoop zo dat het liedje Somebody Walks Beside Me hen ook troost en moed kan geven, onze kinderen altijd in onze harten meedragen.... https://youtu.be/aCmpIYEBXXU
Soraya - 13 mrt 2021
Ik doe graag mee
Anneliese de Waal - 14 mrt 2021
Ik doe erg graag mee voor dit boek 😊😊, lijk me een heel bijzonder boek om te lezen. Groetjes van, Anneliese de Waal
Robin Valentijn - 14 mrt 2021
Toen Frénk van der Linden een stukje uit zijn Boek voorlas, bij De Geknipte Gast, moest ik huilen. Graag lees ik het hele boek om er achter te komen waar de pijn zit.
Lian Raaijmakers - 14 mrt 2021
Als ouderschapsbemiddelaar wil ik zoveel mogelijk leren om ouders en kinderen te kunnen helpen. Van kwaad tot erger te voorkomen is mijn uitdaging. Ik zou graag mee loten, zodat ik de kennis en ervaring van Frenk van der Linden met zoveel mogelijk mensen kan delen.
Nico Jacobs - 17 mrt 2021
Onlangs dit boek horen vermeld worden in "De wereld van Sofie", en nu vandaag het hier tegen gekomen... toeval bestaat niet. In een scheiding is aandacht voor de kinderen essentieel, en het is boeiend om het verhaal vanuit dit perspectief te zien!
Feinette - 20 mrt 2021
Ik loot graag mee, lijkt mij een interessant boek om te lezen.
Irene - 23 mrt 2021
Nadat mijn man nu ruim een jaar geleden ons gezin verliet om verder te gaan met een collega heb ik hard moeten knokken om mijn leven weer op de rails te krijgen. Dat is goed gelukt en volgende week verhuis ik naar mijn nieuwe huis. Ondanks het succes zit ik nog steeds met wrok die ik maar niet van me af kan schudden. Ik zou het boek graag willen lezen om te zien hoe het Frénks ouders uiteindelijk is gelukt elkaar te vergeven.
Nieuwe Stap - 23 mrt 2021
Iedereen heel hartelijk bedankt voor de persoonlijke reactie! Wat een verdriet moeten jullie voelen... Polly en MS zijn de winnaars van het boek. Als jullie ons een mail sturen (info@nieuwestap.nl) met jullie postadres, worden de boeken toegestuurd.