Hoe kun je iemand die in rouw na scheiding is, helpen?

Rouw op je dak!

Wanneer je partner aangeeft van je te willen scheiden kan dit echt rauw op je dak vallen. Je wordt overvallen door emoties en om overeind te blijven probeer je het (onbewust en bewust) in eerste instantie te ontkennen. Pure zelfbescherming. Pas later laat je de werkelijkheid met kleine beetjes tegelijk tot je doordringen. 

Bovenstaande is het begin van de rouwfasen waar je doorheen moet als je gaat scheiden. In de praktijk zie ik bij mijn klanten dat ze daar vaak nog heel veel arbeid te verrichtten hebben. Ik zie rouw namelijk als een emotioneel zware arbeid met taken die je te doen hebt. Hier heb je echter hulp bij nodig.  Je hebt mensen om je heen nodig die je hierin bijstaan en zij hebben kennis nodig over rouw en praktische tips over hoe ze iemand bij kunnen staan bij deze taken. 

Wat kun jij nou betekenen voor iemand die in een rouwproces zit vanwege een scheiding?

Zodra de fase van ontkenning voorbij is beginnen de volgende 4 rouwtaken;

Rouwtaak 1: De werkelijkheid van het verlies onder ogen zien.

“Dit kan toch niet waar zijn?” of “Overkomt mij dit echt?” zijn vragen die in deze fase gesteld worden. Langzaamaan dringt de waarheid door. Je staat er opeens alleen voor en de toekomst die je voor ogen had valt in duigen. In deze fase zijn zelfs de dagelijkse taken moeilijk uit te voeren. 

Wat heel helpend zou zijn is als jij de persoon in rouw in deze fase zou ontlasten in de dagelijkse taken. De hond uitlaten, koken, boodschappen doen, een spelletje met de kinderen, oppassen op de kinderen, maar ook luisteren. Mensen die rouwen willen een luisterend oor.

Wat je vaak ziet gebeuren is dat we wel luisteren maar niet blijven luisteren. Een ander zien huilen geeft namelijk stress en daar willen we van weg, dus wat we doen is het verdriet kleiner maken voor de ander om onze eigen stress te laten verdwijnen.

 “Jij bent nog zo jong, voor je het weet heb je weer een nieuwe liefde.”  

“Je bent echt veel beter af zonder hem.”

NIET DOEN! Blijf luisteren, hoe stressvol het ook voor je is. Maak het niet kleiner, alles mag er zijn. Op deze manier kun je pas echt met elkaar verbinden en voelt deze persoon zich echt gehoord. 

Rouwtaak 2: De pijn van het verlies ervaren.

Alle gevoelens mogen er zijn, dus ook bijvoorbeeld wraak, schuldgevoelens en opluchting.

In deze fase is verbinding heel belangrijk voor degene in rouw, maar vaak zijn zij in deze fase moeilijk te benaderen. 

Wat je kunt doen is vragen waar de ander behoefte aan heeft en daarover afspraken maken. Welk moment op de dag vindt hij of zij bijvoorbeeld het moeilijkst? Stel dat dat de avonden zijn, dan vraag je of er behoefte is dat je ‘s avonds even belt. 

Zeg niet: ”Bel me maar als je me nodig hebt.” Dat kan en doet de ander namelijk niet, die is daar niet toe in staat. 

Zeg: “Ik bel jou komende twee weken elke avond om 21:00 uur, maar als je er geen behoefte aan hebt dan laat je met dat om 20:45 uur weten.”

De regie ligt altijd in handen van degene in rouw. 

Zo kun je ook aangeven dat je morgen naar het strand gaat en hem/haar (en de kinderen) om 10:00 uur ophaalt. Geef ook hier weer bij aan dat wanneer de ander hier geen behoefte aan heeft dat die dat jou laat weten. 

Het fijne is dat hij of zij niet hoeft na te denken, gewoon kan instappen en meegaat of zich afmeldt. Het is allemaal geregeld.

Dwing niet om te praten sommige hebben er geen behoefte aan en probeer in deze fase de ander ook niet op te beuren, maar erken de pijn en benoem zo nodig wat je opmerkt.

“Ik zie dat je gestrest bent.” 

 “Ik zie dat je verdrietig bent. ”

Rouwtaak 3: Je aanpassen aan de nieuwe werkelijkheid.

In deze fase is iemand makkelijker te benaderen. Het is een opbouwende fase waarbij als het ware de gaten weer worden gevuld. 

Rouw bij een scheiding kent eigenlijk nog geen vaste rituelen, zoals als we wel zien bij overlijden. Rituelen kunnen juist bij een scheiding heel helpend zijn. 

Wat jij kan doen in deze fase is mooie momenten ophalen. Vraag naar de vakanties die ze samen als gezin hadden of bekijk samen de foto’s en stel zo nu en dan een vraag over wat je ziet. 

In deze fase is het heel helpend om aansluiting te vinden in de maatschappij. 

Voorbeeld: “Je schilderde vroeger zo graag, zullen we samen een cursus gaan doen?” 

Het gemis kan in deze fase zwaarder worden in plaats van lichter. Het dringt nu echt door. Zorg dat je er voor hem of haar bent. Ga nog even mee naar binnen, als jullie samen ergens heen geweest zijn. 

Help met praktische zaken op te lossen. Zijn of haar ex deed misschien altijd de financiën of het bijhouden van de tuin. Het kan zijn dat jij iemand kent die goed is in financiële administratie of je kent een tuinman. Stel voor om deze langs te laten komen. 

Rouwtaak 4: Opnieuw leren genieten en herinneringen bewaren.

In deze fase is het verdriet milder geworden en beheerst het zijn of haar leven niet meer. Hetgeen verloren is gegaan door de scheiding wordt niet vergeten maar de intensiteit van de herinnering wordt minder. Er worden stapje voor stapje weer toekomstplannen gemaakt. 

Hoe lang het rouwproces ook duurt (soms wel jaren), het blijft belangrijk dat iemand over de herinneringen en over zijn of haar emoties kan blijven praten. Een luisterend oor bieden is dus nog steeds heel belangrijk in deze fase. 

Realiseer je ook dat deze persoon nu alles zonder partner moet doen. Het is dus fijn om activiteiten samen te ondernemen. Blijf dit ook aanbieden.

In deze fase kan iemand toe zijn aan vernieuwing. Vernieuwing in interieur, een andere kleur op de muur, de tuin aanpakken, een huisdier nemen etc. Help enthousiast mee en maak samen plannen hiervoor. 

Weet dat de rouwtaken niet altijd in een bepaalde volgorde lopen. Zo kan iemand de ene dag weer volop genieten van zijn of haar leven en overal zin in hebben en de dag erna zich heel down voelen.  

Heb hier begrip voor.

Mendi de Bruijn 

Scheidingscoach aangesloten bij Succesvol Scheiden Nederland

www.mendidebruijn.nl

Lees ook de andere blogs van Mendi.