Wanneer je uit elkaar gaat en minderjarige kinderen hebt, ben je verplicht een ouderschapsplan op te stellen. In het ouderschapsplan staan afspraken over de verzorging en opvoeding van de kinderen. Gehuwde en geregistreerde ouders zijn dat wettelijk verplicht. Dit geldt ook voor samenwonende ouders met gezamenlijk gezag.

Ouderschapsplan verplicht

Het ouderschapsplan is dus wettelijk verplicht voor:

• gehuwde en geregistreerde ouders (met of zonder gezamenlijk gezag);
• samenwonende ouders met gezamenlijk gezag.

Inhoud ouderschapsplan

In het ouderschapsplan moeten in ieder geval afspraken staan over:

• hoe je de zorg en opvoeding verdeelt (zorgregeling) of de omgang met de kinderen regelt (omgangsregeling);
• hoe je elkaar informatie geeft over belangrijke onderwerpen, bijvoorbeeld over de schoolkeuze;
• de kosten van de verzorging en opvoeding (kinderalimentatie).

Wanneer je kind geboren wordt is het vanzelfsprekend dat je de opvoeding samen doet. Je overlegt samen en maakt afspraken over de opvang van je kind. Je hebt het dagelijks over de lopende  zaken van het opvoeden zoals bedtijd, grenzen stellen, hoe om te gaan met voeding en straffen/belonen. Je zal niet altijd met elkaar op 1 lijn zitten maar  het gaat redelijk vanzelf.

Wanneer je uit elkaar gaat wordt dit in alle gevallen anders. Je hebt allebei het gezag en de verantwoording over de kinderen. Je blijft namelijk allebei de ouders van het kind.

Je zult, naast de afspraken die verplicht zijn, afspraken moeten maken over over de dagelijkse dingen. Je woont niet meer samen in een huis en hebt dus minder de kans om “even te overleggen”. Daarnaast ga je allebei een ander leven opbouwen en is het een hele klus om dan hetzelfde ouderschap uit te oefenen.

Alle afspraken die je maakt over de kinderen samen, vormen het ouderschapsplan.

Omdat een scheiding vaak gepaard gaat met strijd, verdriet, boosheid en onbegrip is het belangrijk om zoveel mogelijk zaken vast te leggen zodat er duidelijkheid over bestaat.

Tips voor het opstellen van het ouderschapsplan

Overzie je rol als ouder na de scheiding

Jouw leven als ouder verandert volledig. Je ziet je kind niet meer elke dag en het is niet meer vanzelfsprekend dat je alles hoort wat er in het leven van het kind gebeurt. Daarnaast heb je niet meer altijd iets te zeggen over de opvoeding, het eetpatroon, de bedtijden en de consequentie van de opvoeding. Hele veel zaken zul je over moeten laten aan je ex-partner. Die op dat moment waarschijnlijk niet je beste vriend is.

Vetrouw de andere ouder! Geef expliciet het vertrouwen, dat haalt een hoop spanning uit de lucht. Maak gezamenlijk afspraken over de zaken die je belangrijk vind. Maar ben je ervan bewust dat de ander dingen op zijn eigen manier doet.

Waar willen je kinderen afspraken over?

Uiteraard maak je afspraken over de dingen die jij belangrijk vindt. Zoals bedtijden en wisselmomenten. Maar er zijn ook zaken die juist voor het kind belangrijk zijn.

“Mag ik nog wel naar het feestje van oma wanneer ik bij de andere ouder ben?”

“Hoe kan ik op vrijdagavond chillen met mijn vrienden als we geen extra tv hebben? Ik ga dus liever naar papa.”

Overleg met je kinderen, uiteraard afhankelijk van de leeftijd, waar zij afspraken over willen maken. En evalueer dit tweemaal per jaar.

Maak heldere afspraken in het ouderschapsplan

Afspraken die niet volledig zijn zorgen voor onrust. Onrust bij jou, je ex en dus ook bij je kind. Zorg er in de eerste plaats voor dat je kind niets van die onrust merkt. Maar probeer vooral om de afspraken zo helder mogelijk te maken zodat er geen onrust over kán ontstaan. Maak heldere afspraken over het tijdstip van de overdracht, hoe je communiceert over de kinderen, wie er betaalt voor dingen. Kortom: maak in het ouderschapsplan de afspraken zo helder mogelijk. Denk niet: het komt allemaal wel goed, want tijden veranderen. En met het voortgaan van de tijd, veranderen de prioriteiten van alle spelers.

Denk vanuit je kind

Probeer bij het maken van de afspraken te denken vanuit je kind. Wanneer wil je kind terug naar de andere ouder? Net voor, tijdens of na zijn favoriete tv programma? En dat favoriete tv programma verandert natuurlijk ieder jaar.  Ben als ouder niet te vasthoudend aan bepaalde afspraken maar probeer een beetje mee te denken met je kind. Het is natuurlijk niet altijd mogelijk maar probeer het in ieder geval. Allebei.

Besef verder dat je kind waarschijnlijk boos is. En bang en verdrietig. Zijn hele leven verandert en hij weet totaal niet hoe de toekomst eruit gaat zien. Je kind kan te maken hebben met een loyaliteitsconflict waarin hij niet wil kiezen tussen twee ouders.

Voel mee met de angsten en bezwaren van je kind.

Zie je ex partner als ouder van jullie kind

Probeer je partner niet alleen te zien als degene van wie je gaat scheiden maar probeer hem/haar te zien als ouder van je kind. Het is jullie gezamenlijke verantwoordelijkheid om ervoor te zorgen dat je kind opgroeit tot een een gelukkig, stabiel persoon, die vol zelfvertrouwen de wereld aan kan. En dat gaan jullie allebei met de beste intentie doen. Laat de ander het op zijn of haar eigen manier doen. Je gaat je ex toch niet meer veranderen!

Vergeet ook niet om het ouderschapsplan periodiek te evalueren. Je kinderen worden ouder en krijgen andere behoeften.

Dus samenvattend: je kind is het belangrijkste onderwerp van het ouderschapsplan. Hou dat voor ogen!

Wil je meer lezen overheen ouderschapsplan? Lees dan onze eerdere blogs over het ouderschapsplan.

Wil je een gratis voorbeeld ouderschapsplan?