Voor scheidende partners is het antwoord op de vraag wie de ruzie is begonnen aanvankelijk van wezenlijk belang. De beantwoording van die vraag is vaak het startpunt voor één van de vele discussies, die doorgaans uitmonden in een stevige ruzie. Aan mijn mediationtafel zie ik dat scheidende partners de vraag wie de ruzie is begonnen op verschillende manieren in de gesprekken proberen in te brengen.
Waarom is de vraag wie de ruzie is begonnen zo belangrijk voor scheidende partners? Als je de ander kunt aanwijzen als degene die de ruzie is begonnen, houd je hem of haar, bewust of onbewust, verantwoordelijk voor de naderende scheiding. Je kunt dan tegen jezelf en de buitenwacht zeggen: “Het komt door hem of door haar dat we gaan scheiden.” Daarmee heb je zelf geen aandeel in de reden van de scheiding en dus geen schuld aan het niet slagen van je huwelijk. Het is de mens eigen dat wij iemand willen kunnen aanwijzen, als veroorzaker van het conflict, de reden waarom een scheiding onvermijdelijk is.
Wij zijn dus in eerste instantie geneigd om de verantwoordelijkheid voor de scheiding niet bij onszelf te zoeken, maar bij iets of iemand anders. We denken dat we dan niets voor de scheiding hoeven te doen, maar dat de ander alles zal oplossen of regelen, omdat het immers zijn of haar schuld is.
In die reactie op het kunnen aanwijzen van een schuldige voor het ontstaan van de ruzie, zit het verlangen naar de kindertijd verscholen. Naar de tijden dat je moeder en vader al je problemen als sneeuw voor de zon konden weg toveren. Ook al zijn we als volwassenen dat stadium al lang voorbij, het verlangen naar die veilige en overzichtelijke kindertijd komt in een crisissituatie zoals een scheiding instinctief naar boven.
Hoewel de vraag wie de ruzie is begonnen de gemoederen van de scheidende partners sterk bezig houdt, blijft de vraag zelf veelal onbeantwoord. Er is niet één schuldige aan te wijzen voor de scheiding en van schuld kan in een scheiding eigenlijk niet worden gesproken.
Als je eenmaal in een scheidingssituatie zit, is het in de kern ook niet meer belangrijk wie het conflict eigenlijk is begonnen. Het antwoord op die vraag gaat je namelijk niet helpen om het conflict dat er is, op te lossen. Sterker nog, als scheidende partners in hun discussies die vraag blijven opwerpen, leidt het alleen maar af van de werkelijke vragen, die hen verdeeld houden. Scheidende partners kunnen elkaar hierin gevangen houden, waardoor er geen zicht komt op het kunnen maken van redelijke afspraken.
Aan de mediationtafel is het zaak om scheidende partners de gedeelde verantwoordelijkheid voor het niet slagen van de relatie te laten inzien. Het is van groot belang dat scheidende partners elkaar vertellen waarom de relatie voor hen niet meer loopt. Hoe het komt dat de liefde die er ooit was, is verkleurd. Dergelijke vragen maken dat de vraag wie de ruzie is begonnen, er niet meer toe doet, waardoor aan de mediationtafel de vragen kunnen worden besproken, die nodig zijn om de scheiding op een redelijke en goede manier te laten verlopen.
mr.dr. Anna Soedira, geregistreerd MfN-mediator
REAGEER OP DEZE BLOG