Wat kost scheiden? We hebben nauwelijks spaargeld en we hoorden dat scheiden duur is

Wat zijn de kosten van een scheiding?

Pas geleden had ik een kennismakingsgesprek met Nadia en Roel gehad. Zij maakten zich grote zorgen over de kosten van de scheiding. Ze hadden gehoord dat scheiden zo duur is. Ik ben Way Ying Lee, MfN mediator in Almere van Resolve en vertel in deze blog meer over gesubsidieerde rechtshulp oftewel een toevoeging.

Bij doorvragen bleek dat Nadia zich grote zorgen maakte, want zij had al 10 jaar niet meer gewerkt. Toen de kinderen klein waren, stopte zij met werken. “Dat wilde je toch zelf?”, benadrukte Roel, maar Nadia vertelde dat “het gewoon zo was gegaan”. Zij werkte op een kinderdagverblijf en het werk was te zwaar om met kleine kinderen te blijven doen. Bovendien voelde het raar om voor andere kinderen te zorgen terwijl ze zelf kleine kinderen had. Het kwam Roel toen ook wel goed uit, want dat halen en brengen, was best lastig.

Toevoeging

Dit gaat natuurlijk vaak zo. Niet eens altijd heel bewust, maar uiteindelijk is de situatie zo dat één van beide (vaak de vrouw) niet of minder werkt en voor de kinderen zorgt en de ander (vaak de man) het hoofdinkomen verzorgt.

Als ik hoor dat een van beiden niet werkt of minder werkt, vraag ik altijd even door, want in Nederland hebben we gesubsidieerde rechtshulp. Dat houdt in dat de kosten van rechtshulp (ofwel de kosten van de mediation) voor mensen die dit niet zelf kunnen betalen, vergoed worden door de Raad voor Rechtsbijstand. Hoe werkt dit nu?

Inkomenseis: wat is jullie inkomen?

De Raad voor Rechtsbijstand vraagt bij de belastingdienst op wat men 2 jaar geleden (2017) verdiende (dit noemt men het peiljaar). Indien dit minder was dan € 27.300 (alleenstaanden zonder kinderen) of € 38.600 (gehuwden of eenoudergezin), dan voldoet men aan de inkomenseisen. Het gaat om het bruto verzamelinkomen per jaar, maar let op: in het geval van scheiding wordt gekeken naar het eigen inkomen van de partner afzonderlijk en niet naar het totale gezamenlijke inkomen van beide partners.

Vermogenseis: is er vermogen?

Naast de inkomenseisen gelden er ook vermogenseisen: als men (in het peiljaar) meer vermogen had dan het heffingsvrije bedrag van € 25.000 (2017) per persoon dan komt men niet in aanmerking. Immers men heeft geld om de kosten voor rechtshulp zelf te betalen.

Resultaatsbeoordeling: klopt het ook na de mediation?

Als dit in orde is, zal de Raad voor Rechtsbijstand een voorlopige toevoeging verlenen. Ik zeg voorlopig, omdat de Raad voor Rechtsbijstand -na afloop van de mediation- het resultaat van de scheiding controleert. Ze noemen dit de resultaatsbeoordeling.Zouden de bijna ex-partners bij de verdeling van het bezit en vermogen afspreken dat de ontvanger van de toevoeging, meer dan 50% van het heffingsvrije bedrag krijgt (anno 2019 is dit € 15.180), dan had stelt de Raad voor Rechtsbijstand dat men alsnog geld genoeg heeft gekregen om de rechtshulp zelf te betalen en wordt de toevoeging ingetrokken. In dat geval moet de rechtshulp toch nog volledig zelf betaald worden.

Is er een eigen bijdrage?

Is de rechtshulp dan helemaal gratis? Nee, de Raad voor Rechtsbijstand bepaalt aan de hand van een tabel welke eigen bijdrage men moet betalen (dit is een kleine bijdrage van € 54 of € 107).

In het geval van Nadia en Roel heb ik een toevoeging voor Nadia aan kunnen vragen. Omdat zij 2 jaar geleden niet had gewerkt wist ik al dat zij voldeed aan de inkomenseis. Het spaargeld van Nadia en Roel was circa € 5.000 dus ook aan de vermogenseis voldeed ze.

Overwaarde

Het was uiteindelijk nog wel even spannend of ze ook aan de Resultaatsbeoordeling zou voldoen, want de woning van Nadia en Roel werd verkocht en de overwaarde gelijk verdeeld. Zou dit bedrag meer worden dan € 12.500 per persoon, dan zou Nadia de grens van € 15.180 voorbijgaan, omdat ook de helft van het spaargeld (ook het bedrag dat voor de minderjarige kinderen wordt gespaard) meegerekend moet worden.

Nadia en Roel wilden hun huis echter snel verkopen en namen genoegen met een iets lagere verkoopprijs. Hierdoor bleef de totale overwaarde onder de € 20.000. De toevoeging bleef intact en de helft van mijn kosten werden vervangen door een eigen bijdrage van € 54. De andere helft van mijn kosten (het deel van Roel) werd natuurlijk wel betaald, maar door de toevoeging die Nadia had gekregen, bleven de kosten van de scheiding voor Nadia en Roel beperkt.

Kan ik bij alle mediators terecht voor een toevoeging?

Niet alle mediators en advocaten accepteren klanten die recht hebben op een toevoeging van de Raad voor Rechtsbijstand. Dat komt omdat de vergoeding die de Raad aan de mediator of advocaat betaalt, niet hetzelfde bedrag is als het commerciële tarief, maar slechts een standaard vergoeding is.

Vaak is deze vergoeding niet volledig tijd- en kostendekkend. Resolve vindt echter, dat het belangrijk is dat iedereen goede rechtshulp moet krijgen en werkt in de meeste gevallen wel met kanten die toevoeging kunnen aanvragen. De beslissing hierover hangt o.a. af van de inschatting van de zwaarte van de zaak.

Wil je meer weten over de gesubsidieerde rechtshulp/verlenen van toevoegingen door de Raad voor Rechtsbijstand, kijk dan op de website van de Raad.

De mediators van Resolve staan graag voor jullie klaar in de moeilijke periode van een scheiding & regelen samen met jullie de scheiding van A tot Z. Lees meer over onze werkwijze bij mediation of neem rechtstreeks contact op via: 085-1302999 of via het contactformulier op de website.