Ik zag ze op een verjaardagsfeest. Een moeder met twee kinderen van 8 en 11. Het jongetje ging al gauw met de andere kinderen spelen, maar de oudste bleef de hele tijd naast haar gescheiden moeder zitten bij de volwassenen en praatte gezellig mee. Wat een wijs kind, dacht ik nog. De moeder vertelde over haar vreselijke scheiding, haar man had haar verlaten voor een andere vrouw en was gelijk gaan samenwonen. Ze was buiten zichzelf van boosheid en verdriet geweest. ‘Als ik haar niet had gehad’, en ze keek naar haar dochter, ‘dan weet ik niet hoe ik het had moeten redden’. En het kind knikte en was trots dat ze zo belangrijk voor haar moeder was. Zelf was ze ook boos op haar vader.
Het sluipt er onmerkbaar in, je hebt het nauwelijks in de gaten. Je denkt nog, de kinderen hebben geen last van de scheiding, ze zijn zo lief. En je laat je hun troost en zorgzaamheid dankbaar aanleunen. Voor even is dat ook helemaal niet erg. Een kind vangt de kleinste signalen op en wil helpen. Toch is het geen gezonde situatie. In een normale situatie zorgen ouders voor hun kinderen. Na de scheiding krijgen kinderen vaak een nieuwe betekenis voor hun ouders. In eenoudergezinnen neemt één van de kinderen, vaak de oudste, soms een nieuwe positie in als hulpje voor de ouder of zelfs als ouder voor de ouder. Dit noemen we geparentificeerde kinderen. Ouders werken dat onbewust in de hand door met het -daarvoor veel te jonge- kind allerlei volwassen problemen te bespreken. Of een beroep te doen op troost en invoelingsvermogen. Het risico dat dit gebeurt, is vooral groot als bij de scheiding een ouder in een relatief isolement belandt. De rol van een geparentificeerd kind kost het kind een deel van zijn jeugd en dus van zijn ontwikkeling. Als volwassene zijn ze geneigd om een partner te kiezen die hun zorg nodig. De eigen behoefte aan liefde en zorg kan daardoor langdurig onvervuld blijven. Een verschraald leven kan het gevolg zijn.
Een kind is loyaal aan zijn ouders en houdt van allebei. Het beste wat je als ouder kan doen is zorgen voor een volwassen gesprekspartner. Ga praten en uithuilen bij een vriendin, je moeder of een coach. En belast je kind niet met jouw verdriet. Niets is zo erg voor een kind als negatief praten over de andere ouder. Tenslotte is en blijft het zijn vader (of moeder).
Paulien Blom
REAGEER OP DEZE BLOG