Ik wil scheiden

Je hebt er lang mee geworsteld maar eindelijk is het zover: je hebt besloten: “Ik wil scheiden”.

Aan deze beslissing is waarschijnlijk een lange periode vooraf gegaan. Veel gevoelens zijn door je heen gegaan en dat gebeurt nog steeds…

Verdriet, boosheid, eenzaamheid, gevoel van falen, vermoeidheid en nog veel meer. Maar nu? Wat moet je doen? Hoe pak je het aan? Er moet zoveel geregeld worden, dat je niet weet waar te beginnen.

Ik wil scheiden, wat nu?

Er is online zoveel informatie te vinden dat je door de bomen het bos niet meer ziet en je wil het zo graag goed doen voor iedereen: voor je kinderen, voor je ex partner en natuurlijk voor jezelf. Scheiden zonder schade, dat is wat je wil en aan een nieuw leven beginnen, dat ook.

Nieuwestap.nl zet hieronder voor je op een rijtje waar je aan moet denken gedurende het hele traject.

De scheidingsmelding

Als de beslissing om te gaan scheiden is genomen is het heel belangrijk om duidelijk naar je partner uit te spreken dát je wilt scheiden en ook de reden waarom. Het is belangrijk om dit in een persoonlijk gesprek te doen. Deze scheidingsmelding is het begin van het scheidingsproces en als jij helder en rustig kan uitleggen waarom je wilt scheiden, helpt dit je partner in het verwerken en accepteren van de scheiding.

Lees deze 5 tips om respectvol te melden dat je wilt scheiden. Het helpt jullie allebei!

Ben je gehuwd of samenwonend?

Een huwelijk kan alleen worden ontbonden door een rechter.

Heb je een geregistreerd partnerschap en heb je kinderen, dan kan dit ook alleen door een rechter worden ontbonden.

Woon je samen met of zonder contract, dan hoef je niet langs de rechter om formeel uit elkaar te gaan. Let op, een ouderschapsplan is wel verplicht.

Lees meer over de verschillende samenlevingsvormen en het eindigen daarvan.

Mediator of advocaat

Er zijn 3 manieren om je scheiding aan te vragen;

• Je kan samen een mediator in de arm nemen
• Je kan samen een advocaat in de arm nemen
• Je kan allebei een advocaat in de arm nemen

Mediation

Mediation is een uitstekend middel om de gevolgen van een scheiding te regelen. Er is ruimte voor emotie en er wordt dieper ingegaan op de wensen van de cliënten. Dat is belangrijk want achter een wens zit altijd een verhaal, en een verhaal kan ook op een andere manier verteld worden: met andere woorden soms lijkt het of cliënten lijnrecht tegenover elkaar staan maar blijkt toch dat een oplossing mogelijk is wanneer zij zich nader verdiepen in elkaars verhaal.

Mediation heeft ook nadelen. Wanneer mensen vast zitten op hun eigen standpunten, en niet kunnen luisteren naar de ander, stagneert het proces en moet de mediation worden afgebroken. Daarnaast is mediator geen beschermd beroep en is het dus belangrijk om op zoek te gaan naar een mediator die goed is opgeleid. Je kan deze vinden in het kwaliteitsregister van mediators

Er wordt gezamenlijk een convenant en een ouderschapsplan opgesteld.

Gezamenlijke advocaat

Bij een advocaat is minder ruimte voor de emotie. Op een zakelijke en juridische manier wordt de echtscheiding afgehandeld. Een advocaat maakt de juridische gevolgen inzichtelijk, voor jullie en voor de rest van het gezin. De gezamenlijke afspraken worden opgetekend in een convenant en een ouderschapsplan. Familierecht advocaten die ook mediator zijn kun de vinden bij de vFas

Aparte advocaat

Wanneer jullie allebei gebruik maken van een eigen advocaat zal deze advocaat strijden voor de belangen van de cliënt. Er is geen onderling overleg en je kan zelf geen afspraken maken met de ander. Deze optie is aan te raden wanneer er écht geen overleg mogelijk is tussen jullie.

Deze variant zal waarschijnlijk de langste tijd in beslag nemen.

Echtscheidingsconvenant

Om het huwelijk, of het geregistreerd partnerschap, uiteindelijk door een rechter te laten ontbinden, heb je een echtscheidingsconvenant nodig. Dit is een schriftelijke overeenkomst tussen jou en je partner.

In dit convenant worden alle afspraken vastgelegd die jullie samen met de mediator of advocaat maken. Dus bijvoorbeeld afspraken over de kinderen, wie waar gaat wonen, of er sprake zal zijn van alimentatie en zo ja hoeveel en de verdeling van de spullen.

Wanneer de rechter dit convenant heeft bekrachtigd, zijn de beschreven afspraken juridisch afdwingbaar. Je kan dus bijvoorbeeld de betaling van de alimentatie nu afdwingen.

Je bent niet verplicht een echtscheidingsconvenant op te laten stellen. Je kan ook zelf afspraken maken en vastleggen in een document.

Ouderschapsplan

Wanneer jullie minderjarige kinderen hebben, ben je verplicht een ouderschapsplan op te stellen. In dit document maken jullie afspraken over de opvoeding en verzorging van de kinderen.

Het ouderschapsplan is wettelijk verplicht voor:

• gehuwde en geregistreerde ouders (met of zonder gezamenlijk gezag);
• samenwonende ouders met gezamenlijk gezag.

Inhoud ouderschapsplan

In het ouderschapsplan moeten in ieder geval afspraken staan over:

• hoe je de zorg en opvoeding verdeelt (zorgregeling) of de omgang met de kinderen regelt (omgangsregeling);
• hoe je elkaar informatie geeft over belangrijke onderwerpen, bijvoorbeeld over de schoolkeuze;
• de kosten van de verzorging en opvoeding (kinderalimentatie).

Daarnaast is het verstandig om ook andere afspraken op te nemen in het ouderschapsplan. Bijvoorbeeld wat je als ouders belangrijk vindt in de opvoeding, bepaalde regels (bedtijden, huiswerk) of opvattingen over straffen. Over het contact met de beide families kan  ook iets worden opgenomen in het ouderschapsplan.

In de situatie dat er sprake is van minderjarige kinderen moet bij elk echtscheidingsverzoek een ouderschapsplan worden toegevoegd. Het maakt daarbij niet uit of het gaat om een gemeenschappelijk verzoek van beide ouders of een eenzijdig verzoek van de kant van een ouder.

Kinderen en echtscheiding

Voor vrijwel alle ouders die gaan scheiden is het van groot belang hoe de kinderen op de scheiding zullen gaan reageren. Zij willen dat de kinderen zo min mogelijk schade ondervinden van de scheiding. ‘Het belang van het kind staat voorop’ horen wij veel scheidende ouders zeggen. Maar hoe maak je dat concreet?

Het begint natuurlijk bij het begin van de scheiding. Hoe vertel je het de kinderen?  De manier waarop je dit doet is bepalend voor de verwerking van de kinderen.

Je kan kiezen voor co-ouderschap of voor een omgangsregeling.

Alimentatie

Ook al ben je gescheiden, je hebt de plicht om voor elkaar te zorgen. Je hebt een onderhoudsverplichting naar elkaar toe. Heeft één van de ex-partners niet voldoende inkomsten om een levensstandaard gerelateerd aan de welstand tijdens het huwelijk voort te zetten, dan dient de ex-partner alimentatie betalen. Dit is de partneralimentatie.

Een ouder moet voor de kinderen de kosten van verzorging en opvoeding betalen, totdat zij 18 jaar zijn. Als het kind meerderjarig wordt, houdt echter de financiële verplichting niet op. Een ouder heeft voor de kinderen van 18, 19 en 20 jaar een “voortgezette onderhoudsplicht”. Dit betekent dat hij of zij de kosten van levensonderhoud en studie moet betalen. Dit is de kinderalimentatie.

De alimentatie wordt vastgelegd in het echtscheidingsconvenant en in het ouderschapsplan. De alimentatie is altijd afhankelijk van de draagkracht en van de behoefte. Het berekenen van alimentatie moet je laten doen door een specialist omdat het altijd maatwerk is.

Verdeling vermogen

Voor de vermogensrechtelijke afwikkeling is van belang onderscheid te maken tussen samenlevers met en zonder samenlevingscontract en gehuwden met of zonder huwelijksvoorwaarden. Wat geldt voor de verschillende situaties is te omvangrijk om in deze hier uiteen te zetten. Belangrijk is dat je nagaat of er sprake is van een contract of huwelijksvoorwaarden of niet. Als er geen sprake is van een contract of voorwaarden, val je terug op het wettelijke regime.

Pensioen

Er zijn twee soorten pensioen: ouderdomspensioen en partnerpensioen.

Ouderdomspensioen

Ex-echtgenoten hebben over en weer aanspraak op de helft van de tijdens het huwelijk door de ander opgebouwde rechten op ouderdomspensioen. Als je binnen twee jaar na de ontbinding van het huwelijk door echtscheiding de pensioenuitvoerder van je ex-partner informeert over de scheiding keert de pensioenuitvoerder maandelijks jouw aandeel aan jou uit vanaf het moment dat je ex-partner de pensioengerechtigde leeftijd heeft bereikt.

Bijzonder partnerpensioen

Het bijzonder partnerpensioen is de uitkering die de ex-partner na scheiding ontvangt als de andere ex-partner overlijdt. Er bestaat een recht op bijzonder partnerpensioen als de pensioenregeling voorziet in een partnerpensioen op opbouwbasis. In het geval van een partnerpensioen op risicobasis wordt na scheiding geen bijzonder partnerpensioen toegekend.

Aanspraak op ouderdomspensioen

De aanspraak op een deel van het ouderdomspensioen bestaat alleen in geval van ontbinding van het huwelijk door echtscheiding of de ontbinding van het geregistreerd partnerschap. Ongehuwd samenwonenden kunnen weliswaar overeenkomen dat het ouderdomspensioen bij scheiding zal worden verdeeld volgens de wet, maar de pensioenuitvoerder is niet verplicht daaraan mee te werken. Bij ongehuwd samenwonen kan de ex-partner bij het verbreken van de samenleving overigens wel een aanspraak op bijzonder partnerpensioen hebben. Of dat zo is hangt af van de pensioenovereenkomst en de voorwaarden die daarin worden gesteld.

Huis

Het eigenaarschap van het huis speelt een grote rol. Bekijk hoe jullie dit hebben geregeld. Hierbij is het huwelijksvermogensrecht het uitgangspunt. Bezitten jullie de woning samen of staat het huis op naam van slechts één van jullie? Als er maar één eigenaar van de woning is, hoeft het huis niet verdeeld te worden. Hebben jullie beiden het eigenaarschap over de woning? Dan moeten jullie samen beslissen hoe jullie het huis gaan verdelen. Als jullie samen een hypotheek hebben afgesloten, moet ook de hypotheekschuld worden verdeeld.

Indien je het huis samen bezit moet je de waarde bepalen en de hypotheeksituatie in beeld brengen en bekijken welke verzekeringen er aan gekoppeld zijn.

Voor de verschillende uitgangspunten en situaties kun je verder lezen in de blog over scheiden en het koophuis.

Echtscheiding aanvragen

Om de echtscheiding aan te vragen moeten het convenant en het ouderschapsplan, om juridisch afdwingbaar te worden, worden ingediend bij de rechtbank. De rechter zal de scheiding uitspreken als hij van mening is dat de gemaakte afspraken voldoen aan de redelijkheid en de billijkheid. Hij geeft een beschikking af. Deze moet worden ingeschreven in de registers van de Burgerlijke Stand. Indien dit is gebeurd, is de echtscheiding definitief.

Dit geldt uiteraard ook voor de beëindiging van een geregistreerd partnerschap.

We hebben nu alle stappen die je moet volgen voor je op een rijtje gezet. Op nieuwestap.nl is heel veel informatie te vinden over de verschillende onderwerpen. Daarnaast kun je in onze gratis vragenrubriek altijd een vraag stellen. Wij sturen de vraag door naar onze partners en je krijgt binnen korte tijd antwoord.

Dus heb je besloten: “Ik wil scheiden” ben je bij nieuwestap.nl aan het goede adres!