Als blijkt dat Karin Leijten en Albert Sonnevelt iets verlaat zijn, worden wij perfect ontvangen door dochter Louise in de sfeervolle monumentale woning. Albert kan onverwacht een bezoek brengen aan zijn oudste dochter, die in Peru woont en haar tweede kindje verwacht. Dat neemt wat regelwerk met zich mee omdat zij gezamenlijk leiding geven aan Sonnevelt Opleidingen. Dit illustreert meteen de hectiek die een samengesteld gezin, met in totaal zes (!) dochters – variërend in leeftijd van 13 tot 24 – met zich meeneemt. Deze bijzondere gezinssamenstelling was voor ons reden om met Karin (operationeel directeur van Sonnevelt Opleidingen en actief als spreker, trainer en coach) en Albert (Directeur van Sonnevelt Opleidingen en actief als spreker, trainer en auteur van diverse boeken – onder meer “Kiezen vanuit je hart” en “De levenscode” – columns en weblogs).
Wat er aan vooraf ging
Karin en Albert kenden elkaar zakelijk al een hele poos, al van voordat zij beiden gescheiden zijn. Op een gegeven moment benaderde Karin, die destijds commercieel directeur was van een ander trainingsbureau, Albert voor het geven van een training. Albert was op dat moment aan het opkrabbelen na zijn scheiding. Karin was al jaren daarvoor gescheiden. Albert nam de klus aan en belde na de training Karin op voor feedback. Toen bleek dat zij beiden in de auto zaten en een paar honderd meter achter elkaar reden, was een afspraak snel gemaakt. “Ik houd van synchroniciteit”, vertelt Albert. “Ik vind het fijn als ik aanwijzingen krijg vanuit het universum. Dus ik dacht, dit zou wel eens héél toevallig kunnen zijn.” Vanaf dat moment zijn zij onafscheidelijk.
“Na een maand of vier hebben we elkaar bij de kinderen geïntroduceerd als zijnde partners”, vertelt Karin. “De kinderen kenden elkaar van een borrel van vóór dat dit speelde en vonden elkaar zo leuk dat zij via Hyves contact zijn blijven houden. Dat heeft het voor ons natuurlijk wel iets makkelijker gemaakt.”Over de introductie vertelt Karin: “Ik wilde mijn meiden laten zien en ervaren waar ik nou zo verliefd op was geworden. De eerste ontmoeting met Albert, als mijn partner, is dan ook uitgelopen op een groot watergevecht. Waardoor zij kennis konden maken met Alberts speelsheid, zijn plezier in het leven en zijn vermogen er vol voor te gaan.”
Het gezin als systeem
“Het gezin is een bedrijf op zich”, vertelt Karin, als we de foto van het hele gezin bekijken. En het houdt niet op als ze het huis uit zijn, wat nu bij twee dochters het geval is. Albert en Karin benaderen het gezin als een systeem. Albert licht dit toe: “Een systeem is een constellatie, een vorm, een structuur, een samenhang. Altijd zichzelf onderhoudend en zichzelf regulerend. Een lichaam is ook een systeem, het lijkt zelfstandig en onafhankelijk te functioneren, maar kan nooit los worden gezien van zijn omgeving.” Karin voegt daar aan toe: “Het gaat over de onderlinge relaties. Het nieuwe gezin in relatie tot de oude gezinnen. Ook de nieuwe situatie vernieuwt zich voortdurend. Alle betrokkenen, de partners, de kinderen, de exen, verhouden zich iedere keer weer opnieuw ten opzichte van elkaar.”
Hun advies luidt dan ook, probeer niet de oude systemen af te breken en in een nieuwe vorm te gieten, maar respecteer de bestaande systemen. “Erken ieders plek in het systeem. Kinderen snappen dat ze maar één vader en één moeder hebben. Biologische bonding is een feit en daardoor bestaat er loyaliteit naar het oude systeem.”
Bij alle keuzes die Karin en Albert in relatie tot het gezin maken, stellen zij zich de vragen; “Wat kunnen we doen om het systeem in balans te houden en kies je voor jezelf of voor het systeem. Je moet bereid zijn om concessies te doen, om je ego opzij te zetten. Maar soms moet je natuurlijk ook voor jezelf kiezen. Het is een spannende balans tussen dat wat kloppend is voor het systeem en dat wat kloppend is voor je eigen gevoel.”
“En ach”, zegt Albert, “jezelf in acht nemen, daar kan je ook bescheiden in zijn. Wij zijn blij met samen even een cappuccino drinken in de stad. We weten dat er andere momenten komen. En wij gaan natuurlijk wel twee weken zonder kinderen op vakantie.”
De exen
Vóór zij de kinderen aan elkaar voorstelden, hebben Karin en Albert ieder met de ex van de ander afgesproken. “Wij hebben gelachen en gehuild. Ik heb gevraagd, hoe wil je dat ik mij opstel naar jouw kinderen toe. Wat stel je op prijs en wat niet.” Karin complimenteert de exen dat zij daar ruimte voor hadden. Albert heeft een mogelijke behoefte aan een krachtmeting bespreekbaar gemaakt: “ ik ga voor een deel jouw kinderen opvoeden, als er nog iets is wat jou dwars zit kunnen we elkaar nu vol op de bek slaan.” Daarmee – gekscherend – de rol van de ex als vader erkennend.
“In het begin heb ik vaak tegen de kinderen van Albert gezegd, jullie hebben de liefste, de leukste en de knapste moeder van de wereld en die hebben mijn kinderen ook. Ik wilde de kinderen laten voelen dat ze niet in een loyaliteitsconflict terecht hoefden te komen.
Simpel houden
“Je kan het allemaal heel ingewikkeld maken”, stelt Albert, “maar houd het simpel. De meeste problemen ontstaan doordat we dingen met zijn allen veel te complex maken. Een vader moet zijn mannelijke rol pakken en de moeder moet haar vrouwelijke rol pakken. Mijn rol is met name naar puberkinderen toe, duidelijk zijn en structuur bieden.”
Van frictie met de andere mannelijke rol, die van de biologische vader, is wat Albert betreft geen sprake. “Ik ga niet over de rol die hij heeft. Ik kan alleen 100% verantwoordelijkheid nemen voor mijn eigen gedrag.”
Als wij protesteren dat het zo wel allemaal heel simpel lijkt, bekent Karin dat zij heus wel af en toe huilend op de rand van haar bed heeft gezeten. “Hoe ga ik hier mee om, waar doe ik verstandig aan? Ik had soms het gevoel dat ik de Dalai Lam en moeder Theresa tegelijkertijd moest zijn. Maar dan is het toch een kwestie van rustig ademhalen. Je snapt dat als je het anders doet, je ook zoveel stuk maakt.”
Gezamenlijk concluderen zij dat een samengesteld gezin een aantal eisen aan je stelt. “Je moet in staat zijn tot zelfreflectie. Beschikken over een flinke dosis gezond verstand. Compassie voelen voor het systeem. En veel, heel veel, liefde kunnen geven, aan jezelf, aan de anderen en aan het systeem.”
Corrigeren en opvoeden
Om het inderdaad simpel te houden hebben Albert en Karin een grens getrokken tussen corrigeren en opvoeden. Zij corrigeren elkaars kinderen wel, “dat zou de buurman ook doen als daar aanleiding toe is”, maar voeden ieder hun eigen kinderen op. Karin benadrukt, “alle kinderen zijn gelijk. De praktische huisregels gelden voor iedereen. Zoals bijvoorbeeld, geen telefoons op tafel.” Albert vult aan, “opvoeden gaat over levensthema’s, de rode draad van een kind. Bij een onzeker kind kijk ik bijvoorbeeld wat ik kan doen om haar meer zelfvertrouwen te geven. Karin vult dat aan door haar plat te knuffelen. Als het over normen gaat, corrigeren wij. Dat zijn de afspraken die in de maatschappij gelden. Opvoeden raakt de waarden. Die worden mede bepaald door je achtergrond, het gezin. Het zijn innerlijke drijfveren. Mijn taak als vader is om haar haar waarden zelf te laten leven. Als haar valkuil is dat zij zich ergens in kan verliezen, is het mijn taak om aan te geven hoe zij bijvoorbeeld wel haar grenzen kan aangeven.”
“Onverdeelde aandacht is wat we de kinderen willen bieden en ja, met zes meiden vergt dat iets meer tijd”, lacht Karin. “Ik probeer altijd te voelen, klopt het? Als er bijvoorbeeld tussen die meiden iets wringt, maak ik het bespreekbaar. Ik benoem wat ik denk dat er zou kunnen spelen. Bij alle kinderen. Daar laat ik niets in liggen. Maar ik kies wel mijn momenten, het moet natuurlijk geen psychologisch gelul worden. Het is voor ons vaak nachtwerk, we zitten in de periode van de examens, vriendjes en andere “rampen”. Maar het is ook zó gezellig, een tafel vol!”
Gouden tips
Gezamenlijk sommen Karin en Albert de gouden tips voor samengestelde gezinnen op:
Echt respect voor iedereen die te maken heeft met de situatie;
Vanuit het wij denken in plaats van het ik, stel jezelf ten dienst van het geheel;
Als je dingen ziet bij de anderen, die je heel moeilijk vindt, denk dan “Hoe ga ik er eigenlijk mee om?”. Probeer niet te oordelen.
Houd het altijd bij jezelf en probeer anderen niet te veranderen. Je hebt alleen invloed op je eigen gedrag.
Geef nooit op meer antwoord dan je gevraagd wordt. Het geven van ongevraagd advies is niet opvoeden, maar je wil opleggen.
En last but not least. Veel liefde! En daar mag verschil in zijn, het gaat niet over meer of minder, maar in de één waardeer je dit heel erg en in de ander dat.
Aanrader
Scheiden raden zij iedereen af. “Het is de grootste desillusie die je je kinderen kan geven. Ik heb vaak het gevoel dat er te makkelijk gescheiden wordt”, zegt Karin. “Ik ben nu ontzettend gelukkig met Albert en had het niet anders gewild, maar het proces dat eraan vooraf ging had ik liever niet gehad.”
Een samengesteld gezin daarentegen raden zij iedereen aan. “Als je in staat bent een samengesteld gezin tot een goed einde te brengen heb je het leven echt gesnapt”, aldus Albert. “Alle vanzelfsprekendheden zijn weggevallen. Het heeft me enorm gevormd. Er is lef voor nodig; het vraagt veel liefde; dankbaarheid – zien wat er wél is; acceptatie – stop met vechten en vluchten; vertrouwen in het leven als zelfregulerend systeem. Je leert de basis principes van gelukkig zijn. Niet de ander moet je gelukkig maken, dat is een grote desillusie, maar geluk zit in jezelf.”
Karin voegt er lachend aan toe, “maar we zijn er nog niet hoor schat, we weten nog niet of het gelukt is. Dat weten we pas als ze straks 30 zijn en bij een therapeut zitten… die wij hebben opgeleid!”
Wij hebben zo’n vermoeden dat dit samengestelde gezin wel als geslaagd de boeken in zal gaan, dochter Louise was er bij de ontvangst in ieder geval al heel duidelijk over: geslaagd!
REAGEER OP DEZE BLOG