Alles over afkoop van partneralimentatie

Partneralimentatie is een terugkerend en actueel onderwerp in onze (echtscheidings-)praktijk. De meeste mensen weten dat een alimentatiegerechtigde kan vragen om een maandelijkse bijdrage in de kosten van het levensonderhoud. Wat niet iedereen weet, is dat er ook de mogelijkheid bestaat om de partneralimentatie (eenmalig) af te kopen, via een afkoopsom.

Alleen in overleg

Wanneer er een verzoek om partneralimentatie aan de rechtbank of het gerechtshof wordt voorgelegd, dan zal de rechter een maandelijkse partneralimentatie vaststellen. Wanneer de (aanstaande) ex-echtgenoten in overleg zijn (dit kan zowel in mediation, maar ook ieder met een eigen advocaat), dan bestaat er de mogelijkheid om afspraken te maken over de afkoop van partneralimentatie.

Afkoop is dus alleen aan de orde, als er (nog) niet wordt gevraagd om een beslissing van de rechter.

Wijziging van omstandigheden

Regelmatig komt het voor dat de partneralimentatie na de echtscheiding voor een flink aantal jaren betaald dient te worden. Uit de wet volgt dat wanneer er zich in de toekomst wijzigingen voordoen (bijvoorbeeld in het inkomen van een van de ex-echtgenoten), er kan worden gevraagd om een wijziging van de eerder vastgestelde partneralimentatie. Dit kan zorgen voor nieuwe discussies tussen ex-echtgenoten, jaren na de scheiding.

Daar tegenover staat in de wet ook opgenomen dat de partneralimentatie onder omstandigheden eerder kan eindigen. Bijvoorbeeld als de ontvanger opnieuw huwt, of gaat samenwonen met een nieuwe partner.  

Wat is afkoop van partneralimentatie eigenlijk?

De reden dat mensen kiezen voor de afkoop van partneralimentatie, is omdat zij niet onnodig lang financieel verbonden willen zijn aan elkaar.

Afkoop houdt in dat er eenmalig een bedrag wordt betaald aan partneralimentatie. Dat bedrag heeft betrekking op een langere (vaak totale) periode waarin partneralimentatie moet worden betaald.

De wet stelt als voorwaarde dat de afkoopsom dient te worden betaald nádat de echtscheiding is ingeschreven.

Het staat partijen vrij om hierover nadere afspraken te maken; bijvoorbeeld over de hoogte van het bedrag, op welke periode de afkoop betrekking heeft en ook of partijen in de toekomst op deze afspraak kunnen terugkomen (met andere woorden: de mogelijkheid voor het wijzigen).

Definitief en onvoorwaardelijk

U kunt ervan uitgaan dat een afkoopsom doorgaans definitief en onvoorwaardelijk is. Maar uiteraard kunnen partijen hier samen afwijkende afspraken over maken.

In de praktijk blijkt vaak, dat men kiest voor een afkoopsom waarin rekening wordt gehouden met verschillende onzekere ontwikkelingen in de toekomst. Immers, men kan achteraf niet terugkomen op de afgesproken afkoopsom, als blijkt dat er te veel of te weinig partneralimentatie is betaald.

Ook betrekken partijen in de onderhandelingen over de afkoop van de partneralimentatie vaak de verdeling of verrekening van vermogen.

De alimentatieplichtige betaalt bij de afkoop dus een bedrag, waarmee de toekomstige partneralimentatie wordt afgekocht.

Hoe zit het fiscaal?

Partneralimentatie is voor de betaler fiscaal aftrekbaar. Voor de ontvanger is het belastbaar inkomen. Daarom wordt partneralimentatie doorgaans als bruto bedrag vastgesteld; immers de aftrekbaarheid en belastbaarheid is afhankelijk van ieders financiële positie.

Vanwege de fiscale aftrekbaarheid en belastbaarheid, heeft een afkoopsom grote fiscale gevolgen voor beide partijen. Het is daarom niet zonder meer mogelijk om de partneralimentatie te verrekenen met te verdelen of te verrekenen vermogen. Immers, de partneralimentatie is een brutobedrag en de verdeling of verrekening van vermogen, is een nettobedrag.

Het is belangrijk dat u zich goed laat adviseren over de mogelijkheid van de afkoop van partneralimentatie en de fiscale aspecten die hierbij spelen.

Iedere situatie is uniek

Iedere situatie is uniek en de fiscale gevolgen zijn bij iedereen anders.

Ineens of verspreid uitkeren

Er is bijvoorbeeld een groot verschil of de afkoopsom wordt vastgelegd en ook ineens wordt betaald. Of dat wordt afgesproken dat het bedrag over verschillende jaren wordt uitgekeerd, omdat dit fiscaal voordeliger kan zijn.

Onderbrengen bij een verzekeraar

Daarnaast is het een mogelijkheid om de afkoopsom niet ineens (of in delen) in geld uit te keren, maar onder te brengen bij een verzekeraar. Die verzekeraar zorgt vervolgens voor uitkering van het bedrag aan de ontvanger.

Netto afkoopsom

Het is zelfs mogelijk om de partneralimentatie netto af te kopen, wanneer partijen nog kunnen opteren voor fiscaal partnerschap en de afspraken op de juiste manier worden gemaakt en vastgelegd.

Kortom: de afkoop van partneralimentatie is niet eenvoudig, maar kan wel bijdragen aan een spoedige afwikkeling van de echtscheiding. Laat u daarom goed voorlichten.

Boeve Familierecht