Om een scheiding te doorstaan en te overleven heb je veerkracht nodig. Veerkracht is de centrale term in de positieve psychologie, zeg maar de psychologische stroming die de nadruk legt op wat er wél is. De klassieke psychologie kijkt vooral naar wat er níet is en plakt daar een stickertje op van depressie, angststoornis, paniekstoornis, smetvrees etc.
Veerkracht heeft veel te maken met hoop en dankbaarheid. Door dankbaar te zijn voor wat er wel is of was en hoop te koesteren, kun je overleven. Toch is dat nog niet het hele verhaal en is het ontoereikend om verder te kunnen na een scheiding.
Een relatie betekent versmelting
In een duurzame liefdesrelatie versmelten twee levens met elkaar. In mijn boek “liefde in tijden van scheiding” noem ik het graag ‘verstrengelen’. Er ontstaat een gezamenlijk perspectief en een rolverdeling: samen het ouderschap invullen, samen oud willen worden, ooit buitenaf gaan wonen, de een is voor de ander de prins en de ander voor de een de prinses, etc. Dat gezamenlijk perspectief is weg zodra er een scheiding aan de orde is. Het primaire vangnet is dan de ‘interne’ veerkracht: terugveren, jezelf overeind houden, moed inspreken, hoop koesteren, ‘dit komt goed’.
Een scheiding betekent een ander perspectief
Als je die veerkracht niet kunt opbrengen in een scheiding, dan zak je simpelweg door het ijs. Noem het zoals je wilt een depressie, een diepsombere stemming, dat zinloze gevoel dat je overvalt als je de uitweg niet weet. Een scheiding staat niet voor niets in de ‘life events’ top 5 (samen met ziekte, dood van een naaste, ontslag en verhuizing): het doet pijn tot op het bot en dat vraagt alle aandacht. Je gaat eerst in de overlevingsmodus. Echter, die focus op interne veerkracht is uiteindelijk niet voldoende. Als je op een trampoline kunt springen, betekent dat namelijk nog niet dat je vooruit komt, nietwaar? Net zo goed betekent overleven evenmin dat je ook weer lééft.
Je opening naar je nieuwe leven zit in het zelf opnieuw aanbrengen van perspectief. Als je niet meer samen oud kan worden, wat dan wel? Waarheen ga je in je eentje? Wie ben je zonder je ex-partner? Welke deel van jezelf ben je in de verstrengeling kwijtgeraakt, heb je in de versmelting omgesmolten en wil je jezelf weer opnieuw eigen gaan maken?
Een ‘nieuw’ mens worden
Dit is de reden dat je beide ex-partners na een scheiding langzaamaan ‘anders’ ziet gaan doen. En dat helpt: je brengt weer je eigen perspectief aan. Het kan beginnen met een ander kapsel, een andere kledingstijl, andere meubels, een cursus. Je gaat vooral weer je eigen ding doen, jezelf daarbij van buiten en van binnen weer opnieuw uitvinden: wie ben ik (vanaf nu)? Je mag nu doen waar je zelf zin in hebt en dat deel dat je in de verstrengeling hebt ingeleverd, weer opnieuw eigen maken.
Dat is uiteindelijk ook de reden dat je na een scheiding –maar dan heb ik het over een periode van een jaar of 3- zegt: ik ben er beter uitgekomen, dit had ik nooit kunnen worden bínnen die relatie. Hierin zijn de mensen die ik heb geïnterviewd ná hun scheiding eensgezind. Is het de pijn en de prijs waard die je onvermijdelijk betaalt? Geen idee. Als je geen keuze hebt, doet dat er ook niet toe. Als je wél de keuze hebt (als jij de initiatiefnemer bent in scheiding), denk dan des te beter na en ga vooral niet over 1 nacht ijs.
Pep Degens
Relatietherapie Amersfoort e.o.
Pep degens heeft meerdere boeken over persoonlijke groei op zijn naam staan. In zijn nieuwe boek “Liefde in tijden van scheiden” schrijft hij vooral over de kunst van het vallen en weer opstaan bij scheiding.
Lees ook de andere blogs van Pep.
REAGEER OP DEZE BLOG